全面履行党章和宪法赋予的职责 持续净化吉林政治生态

百度 23日，菜鸟联合公安、物流企业发布国内首个“物流安全服务平台”，联手打击网络黑灰产，共同提升信息安全能力。

Pozitif psikoloji, 1990'l? y?llar?n sonlar?nda ba?layan bir ak?md?r ve günümüze geldik?e ?nem kazanan bir ara?t?rma alan? haline gelmi?tir. Pozitif psikoloji hakk?ndaki ara?t?rmalar ve kuram geli?tirme ?abalar? say?lar? gittik?e artan bir psikolog grubunun dikkatini ?ekmektedir ve hümanistik psikoloji hareketinin en uzun soluklu miras?n? temsil edebilir. Ancak baz? psikologlar, hakk?n? teslim etseler de, pozitif psikolojiyi hümanistik psikolojinin ‘’ yeniden paketlenmesi’’ olarak g?rüyorlar. Pozitif psikoloji, “bireylerin, gruplar?n ve kurumlar?n uygun bir ?ekilde i?lev g?rmesine yard?mc? olan ve onlar?n geli?melerine katk? sa?layan durumlar ve ko?ullar?n bir ?al??mas?” olarak tan?mlanm??t?r.

Pozitif psikoloji, bireylerin ve topluluklar?n geli?imlerini destekleyen fakt?rleri incelemeyi ve bunlar? te?vik etmeyi kendisine bir ama? olarak belirlemi?tir. Bu nedenle pozitif psikoloji, hastal?k ve rahats?zl?klara yap?lan vurgunun da ?tesine ge?erek, psikolojik sa?l?k kaynaklar? üzerine dikkati ?ekmektedir. Bilimde, ara?t?rmada ve uygulamada pozitifli?e ?nem veren bu pozitif odakl?l?k sayesinde pozitif psikoloji hareketi k?sa zamanda e?itim, ekonomi, y?netim, sa?l?k bak?m, kamu sa?l???, sosyal ve insan hizmetleri, n?robilim, liderlik ve di?er ?rgütsel alanlarda h?zla yay?lm??t?r. Pozitif psikoloji, insan potansiyeline, güdülerine ve kapasitelerine kar?? daha a??k ve takdir edici bir yakla??m al?nmas?n? ileri sürmektedir. Pozitif psikolojinin insana bak?s? ise, profesyonelleri insan potansiyelini daha fazla takdir etmeye y?nlendirmektedir.

Pozitif Psikolojinin Kurucusu Martin Seligman

Doktor Martin E.P. Seligman 29 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi., 12 A?ustos 1942'de Amerika 15 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi.'da do?du. Halen ya?amakta olan Seligman Penn Pozitif Psikoloji Merkezi'nin ve Pozitif Psikoloji Uygulamalar? Master Program?'n?n (MAPP) direkt?rlü?ünü yapmakta. 1964 y?l?nda Princeton üniversitesi'nde felsefe 31 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi. alan?nda lisans derecesini ald?. Pozitif Psikoloji'nin kurucusu olarak g?rülen Seligman 1998 y?l?nda da Amerikan Psikoloji Derne?i ba?kanl??? yapt?. Ba?kanl?k yapt??? d?nem boyunca Pozitif Psikolojinin bilimsel bir ?al??ma alan? olmas?na katk?da bulundu. Seligman 275'ten fazla bilimsel yay?n yapt?, 20 tane kitap yazd?. Kitaplar? 45ten fazla dile ?evrildi. Amerika ve yurtd???ndaki ?ok satan kitaplar aras?nda yer ald?. ?yi bilinen eserleri aras?nda ??renilmi? ?aresizlik(1991),Ger?ek Mutluluk (2002), Anormal Psikoloji(1982,1988,1995, David Rosenhan ile) yer al?yor. Karakter Gü?lü Yanlar ve Erdemler: El Kitab? ve S?n?fland?rma kitab?nda bir di?er Pozitif Psikoloji otoriteri olan Christopher Peterson'la ?al??t? (Oxford, 2004).Bu ?al??mas? New York Times, Newsweek, Redbook, U.S. News and World Report, the Reader's Digest, USA Today, Parents, Fortune, Family Circle gibi bir?ok popüler dergide yer ald?. TV ve radyo programlar?nda Psikoloji Bilimi ve Uygulamalar? hakk?nda konu?malar yapt?. Dünya ?ap?nda ailelere, e?itimcilere ve ruh sa?l??? uzmanlar?na e?itim verdi.Amerikan Psikoloji Derne?inden iki tane Bilimsel Katk? ?dülü ald?. Psikopatoloji Ara?t?rma Derne?inden Ya?am Boyu Ba?ar? ?dülünü alm??t?r. Ara?t?rma ve yaz?lar? Ulusal Ruh Sa?l??? Enstitüsü, Ulusal Bilim Vakf?, Guggenheim Vakf? ve MacArthur Vakf? taraf?ndan desteklendi. Depresyon ?nlenmesinde yapt??? ara?t?rma ile 1991 y?l?nda Ulusal Ruh Sa?l??? Enstitüsü Ba?ar? ?dülü'nü ald?. 14 y?ldan beri de Pennsylvania üniversitesi Psikoloji B?lümünde Klinik E?itim Program? Direkt?rlü?ü yapt?. Ge?mi?te Amerikan Psikoloji Derne?i'nde Klinik Psikoloji b?lüm ba?kanl??? da yapt?.

2002 y?l?nda yay?nlanan Genel Psikoloji ?ncelemesi Anketinde en ?ok at?f yap?lan psikologlar aras?nda 31. s?rada yer alm??t?r. En son kitab? Flourish 2011 y?l?nda yay?mland?.

?ncüler

Martin Seligman d???nda Ed Diener, Mihaly Csikszentmihalyi, Christopher Peterson, Barbara Frederickson, Alex Linley, Robert Biswas-Diener Pozitif Psikolojinin ?ncüleri ve geli?imine katk?da bulunan isimlerden baz?lar?d?r.

Pozitif Psikolojinin Do?u?u

“Pozitif psikoloji (positive psychology)” terimi yakla??k olarak 60 y?l ?nce Maslow'un (1954) Motivasyon ve Ki?ilik (Motivation and Personality) adl? kitab?n?n son b?lümü olan “Pozitif Bir Psikolojiye Do?ru (Toward A Positive Psychology)” b?lümü ile ilk kez kullan?lm??t?r. Pozitif bak?? ve dü?üncenin etkisine dair kaynaklar ise Antik Yunan felsefesindeki Pigmalion etkisine kadar dayand?r?labilir (Aybas, 2014). 1998 y?l?nda Amerikan Psikoloji Derne?i ba?kan? olan Martin Seligman'?n (2002) psikoloji alan?na yeni bir bak?? a??s? ile ba?layan ve yeni bir ak?m olan pozitif psikoloji, II. Dünya Sava??'ndan beri devam eden psikolojinin sadece zihinsel hastal?klar ve patolojilere odaklanan y?nüne de?il, ayn? zamanda psikolojinin unutulmu? iki alt?n misyonuna vurgu yapmakta ve “insanlar?n do?ru olan y?nleriyle ilgilenmeye” ve “onlar? geli?tirmeye” odaklanmaktad?r. Seligman ve Christopher Peterson pozitif e?de?eri olarak nitelendirdikleri Mental Bozukluklar?n Tan?sal ve ?statistiksel K?lavuzu’nu (DSM) 1 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi. olu?turmak i?in birlikte ?al??t?lar. DSM yanl?? gidene odaklan?rken, Character Strengths and Virtues kitab? ise do?ru gideni tasarlamaya odaklanm??t?. Seligman'a g?re Pozitif Psikoloji insan?n zay?f taraflar?yla oldu?u kadar gü?lü taraflar?yla da ilgilenilmeli ve bu gü?lü yanlar desteklenmelidir. ?nsanlar?n hayatlar?n? tatmin olacaklar? hale getirmeye ?al???lmal?, yüksek yetenek ve deha yeti?tirmekle ilgilenilmelidir. Seligman ve Peterson ?al??malar?nda de?erli olan erdemlerin y?netilebilir bir listesini ??karabilmek i?in ?e?itli kültürlerde ara?t?rmalar yapm??t?r. Bu kültürler aras?nda ?in, Hindistan, Roma ve bir tak?m ?a?da? Bat? kültürleri de vard?r. Olu?turduklar? liste gü?lü bir karakterin 6 ?zelli?ini i?eriyor: Bilgelik, Cesaret, Sevgi, Adalet, Il?ml?l?k ve A?k?nl?k. Bu ?zelliklerin hepsi alt ba?l?klar i?erir: ?rne?in Il?ml?l?k affetmeyi, ?nsanc?ll?k ise tevazu, sa?duyu ve ?zele?tiriyi i?erir. Bu 6 ?zellik aras?nda hiyerar?i oldu?una inanm?yorlar. Hi?bir ?zelli?i daha temel ya da ?ncü g?rmüyorlar. Pozitif Psikolojinin savundu?u gibi, iyi karakter k?tü karakterin olumsuzlanmas?ndan veya minimize edilmesinden daha fazlas?d?r. Hatta insan?n gü?lü y?nlerinin ikincili de?ildir. Peterson ve Seligman'?n s?k? ?al??malar? sayesinde insan?n gü?lü y?nleri art?k bilimsel de?erlendirme ve anlamayla uyumludur. Seligman son kitab? Flourishte iyi olu?un ?l?ütlerinden a??k?a bahsetmi?tir. Bu ?l?ütleri “?yi Olu? Teorisi” olarak adland?rm??t?r. Bu teoriyi 5 elemente dayand?rm??t?r:

• Pozitif Duygu: Sadece ?znel de?erlendirilebilir. Yakla??k yüzde 50'si kal?tsald?r dolay?s?yla de?i?tirilmesi pek mümkün de?ildir.
• Ba?l?l?k: Pozitif duygular gibi sadece ?znel yollarla ?l?ülebilir, bir ifade ak???nda bulunma
• ?li?kiler: Arkada?l?k, aile, sosyal ili?kilerde bulunma
• Anlaml?l?k: Ait olma ve ?nemli bir ?eylere hizmet etme
• Ba?ar?: Olumsuz duygular?n, ili?kilerin üstesinden gelme

Seligman'a g?re

“Her ?yi Olu? elementinin ?l?ülebilmesi i?in 3 ?zelli?e sahip olmas? gerekir.”

• ?yi olmaya katk? sa?lamas?
• Bir?ok ki?i yaln?zca di?er elementler i?in de?il kendi iyili?i i?in yapmay? sürdürür.
• Di?er elementleri ba??ms?z olarak tan?mlar ve ?l?er.

bu 31 May?s 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi. sitede tam te?ekküllü mutluluk testleri bulunmaktad?r. Olumlu duygular?n nedenlerini ara?t?rm??t?r. Sol hemisfer ile sa? hemisfer aktivitesi aras?ndaki ili?kinin mutluluk nedeni oldu?unu bulmu?tur.Seligman'a g?re psikolojinin amac? zihinsel problemleri ??zmenin yan?nda insanlar?n mutlu olabilmesinin yollar?n? bulmak olmal?d?r.

Pozitif psikolojide baz? kavramlar

• Psikolojik ?yi Olu?: Psikolojik iyi olu? kavram? alt? boyutu i?erir; kendini kabul, ki?isel büyüme, ya?am amac?, di?erleriyle olumlu ili?kiler, ?evresel hakimiyet ve ?zerklik.
• Otantik Mutluluk: Seligman mutlulu?un ü? k?keni oldu?unu belirtmektedir: 1. Yüksek düzeyde olumlu duygular? ve doyumu sa?layan güzel hayat, 2. Sürekli ?zümlemeyi, kat?l?m? ve ak??? i?eren iyi hayat, 3. Bireyin kendisinden daha büyük ve gü?lü bir ?eye hizmet etmesini ve gü?lü yanlar?n? bu do?rultuda kullanmas?n? ifade eden anlaml? hayat.
• Ak??: Ak?? kuram?, Mihalyi Csikszentmihalyi'nin sanat??lardan etkilenerek ortaya att??? bir kuramd?r. Fiziksel ya da bili?sel bir aktivitenin i?inde saniyesi saniyesine yo?un bir ?ekilde yer almak olarak tan?mlanm??t?r. Dikkat tamamen ger?ekle?tirilen g?reve verilmi?tir ve ki?i kapasitesini tam olarak ortaya koymaktad?r.
• Fark?ndal?k: Fark?ndal?k bilin?li olarak dikkatimizi o anki deneyimlerimize yo?unla?t?rmam?zd?r. Deneyim an ve an dü?üncelere, duygulara, fiziksel duyulara ve ?evremize olan odaklanmam?zd?r. Fark?ndal??? uygulamak demek ?imdiki zamanda ya?amakt?r.

Pozitif psikolojinin genel ?zellikleri

?lk kez 1999 y?l?nda Martin Seligman, psikoloji biliminin insan?n normal olmayan y?nleri üzerinde durdu?una, gü?lü ve olumlu y?nlerini anlay?p geli?tirmeye ?al??mad???na dikkat ?ekerek, psikoloji bulgular?n?n insanlar? nas?l daha normal, daha mutlu, daha ba?ar?l? ve daha iyi olabileceklerini ??retmek i?in kullan?lmas? gerekti?ini vurgulayarak “pozitif psikoloji” kavram?n? ileri sürmü?tür. 1998 y?l?nda Amerikan Psikoloji Derne?i ba?kan? olan Martin Seligman'?n (2002) psikoloji alan?na yeni bir bak?? a??s? ile ba?layan ve yeni bir ak?m olan pozitif psikoloji, II. Dünya Sava??'ndan beri devam eden psikolojinin sadece zihinsel hastal?klar ve patolojilere odaklanan y?nüne de?il, ayn? zamanda psikolojinin unutulmu? iki alt?n misyonuna vurgu yapmakta ve “insanlar?n do?ru olan y?nleriyle ilgilenmeye” ve “onlar? geli?tirmeye” odaklanmaktad?r.

Sheldon ve King (2001)’e g?re pozitif psikoloji, insana ?zgü ola?an gü? ve erdemlerin bilimsel olarak incelenmesidir. Bu tan?ma g?re pozitif psikoloji ak?m?, psikologlar?n dikkatlerini patolojik birey yerine sa?l?kl? bireylere ?ekme amac?n? ta??maktad?r. Cesaret, umut, azim gibi yetkinlikleri gü?lü yanlar olarak in?a eden pozitif psikolojinin bu yolla iyilik halini geli?tirebilece?i ve ak?l hastal?klar?n? ortaya ??kmadan ?nleyebilece?i savunulmaktad?r. ?yilik hali kavram?, pozitif karakteristik ve de?erlerin bireylerin ho?nutluk, doyum ve mutluluk gibi nesnel deneyimlerine nas?l katk? yapt?klar?n? inceleyen pozitif psikoloji biliminin k?kenini olu?turan kavramlard?r.

Sheldon, Frederickson, Rathunde ve Csikszentmihalyi (2000) pozitif psikolojiyi, “ideal insan i?leyi?inin bilimsel olarak incelenmesi” olarak tan?mlam??t?r. Bu i?leyi? i?erisindeki temel pozitif ??eler, ki?iyi negatif duygulardan kurtarmakta ve idealli?i meydana getirmektedir. Pozitif psikoloji, psikologlar taraf?ndan ise bireyin geli?imine katk?da bulunan ki?ilik ?zellikleri olarak tan?mlanm??t?r. Pozitif psikoloji eksikliklerin geli?tirilerek giderilmesinden ziyade, ?znel iyi-olu?, mutluluk ve uzun ?mürlü olmay? geli?tirmeye odaklanan bir kavramd?r (akt. Y?ld?z, 2015).

Pozitif psikolojinin ü? temel odak noktas? bulunmaktad?r. Bunlar?n birincisi mutluluk, zevk, ne?e ve dü?ündü?ünü ifa etme gibi pozitif deneyimleri i?ermektedir. ?kincisi, karakter, yetenekler ve ilgiler gibi pozitif bireysel ?zellikleri i?ermektedir. ü?üncüsü ise, aileler, okullar, i?letmeler, topluluklar ve toplumlar gibi pozitif kurumlar? i?ermektedir.

Seligman ve Csikszentmihalyi (2000) pozitif psikolojinin ü? seviyesini ?u ?ekilde ifade etmi?tir:

• De?erli subjektif/ki?isel deneyimler (subjektif seviye): ?znel iyi-olu? (well-being), memnuniyet ve tatmin (ge?mi?te), ak?? ve mutluluk (?u anda) ve umut ve iyimserlik (gelecek i?in).
• Pozitif bireysel ?zellikler (bireysel seviye): Sevgi ve i? yetene?i, cesaret, ki?ileraras? yetenek, estetik duyarl?l?k, azim, affedicilik, ?zgünlük, ileri g?rü?lülük, maneviyat, yüksek yetenek ve erdemlilik.
• Bireyleri daha iyi vatanda?l??a do?ru hareket ettiren kurumlar ve sivil erdemler (?rgütsel seviye): Sorumluluk, fiziksel ve duygusal doygunluk, fedakarl?k, nezaket, ?l?ml?l?k, ho?g?rü ve i? ahlak?.

Birincisi; bireyin ge?mi? ya?ant?lar?ndan doyum almas?, an itibar?yla mutluluk duygusu hissetmeleri ve gelece?e y?nelik iyimserlik ve umut kavramlar? üzerinde durmaktad?r. ?kicisi; d??ad?nüklük, sorumluluk, sevgi, cesaret, affetme ve ?zgecilik gibi bireyin pozitif ?zellikleridir. ü?üncü olarak da, pozitif psikoloji bireylerin hem kendilerine hem de topluma yararl? bireyler olmalar?n? sa?layacak pozitif kuramlar üzerinde ?al??maktad?r.

Pozitif psikoterapi ve ?al??ma alanlar?

Pozitif Psikoterapi (PPT) ?ok a?amal? bir tedavi plan? uygular. Pozitif Psikoterapide hasta sadece hasta rolünü üstlenmez ayn? zamanda kendi kendisinin terapisti haline gelir (Peseschkian, 2005b). PPT ?at??malara pozitif bir bak?? a??s?yla bakar. Pozitif terimi ger?ek ve belirli olan? ifade etmek i?in kullan?l?r. Yani ?at??malar?n yaln?zca ki?iler i?in olumsuz, ??zülmesi gereken bir durumu ifade etti?ini ve ayn? zamanda bireyin sahip oldu?u yetenekleri de fark etmesini sa?lar. PPT'de dan??ana kendi kendine yard?m becerisi kazand?r?lmaya ?al???l?r. PPT herkesin iki temel yetene?e, yani sevme ve bilme yetene?ine sahip oldu?u prensibine dayan?r. Bireyler bu iki temel yetenek sayesinde bedenine, i?inde bulundu?u ?evreye ve zaman g?re ?e?itli yetenekler geli?tirir ve belirgin bir ki?ilik yap?s? ortaya ??kar.

Pozitif psikoloji ko?lu?u

Pozitif psikolojide ko?luk ?al??malar?, dan??an? “kusurlu, problemli, eksik” olarak yaftalamak yerine, kar??s?ndakinin gü?lü ve geli?ime a??k y?nlerini ke?federek, ki?i ve ki?ilerin iyilik halini optimal düzeye ?ekebilmeyi hedeflemi?tir (Hefferon & Boniwell, 2011). 2004 y?l?nda Pensilvanya üniversitesi bünyesinde yap?lan ara?t?rmalar da pozitif psikoloji ve ko?lu?un olu?turdu?u itilaf?n ba?ar?s?n? do?rular nitelikte sonu?lar elde etmi?tir; pozitif psikoloji ko?lu?u alan bireylerde, kontrol grubuna k?yasla hedefe ula?ma, dayan?kl?l?k ve i? ortam?ndaki uyumun artt???, ?te yandan stres ve depresyonun azald??? g?zlemlenmi?tir (Grant et al., 2009)."Dan??an?m?n sorunu ne ve bu nas?l ??zülür?"sorusu yerine "Dan??an?m?n g?zünde ya?amaya de?er bir hayat?n tasviri nedir ve bunu nas?l elde edebiliriz?"sorusunu cevaplamay? ama?layan pozitif psikoloji ko?u, dan??an kurum ya da ki?ilerdeki gü?lü ve geli?ime müsait yanlar?n hümanist bir yakla??mla hedeflenen noktaya getirilmesine katk? sa?lamay? ama?lamaktad?r.

?z-anlay?? yakla??m?

Fark?ndal?k yolunda ?z-anlay?? terapi y?ntemi, kendi hata ve yetersizlikleri kar??s?nda anlay?? g?steremeyen ve yüksek derecede kendini ele?tiren bireylerin i? konu?mas?n? olumlu bir y?ne do?rultmay? hedefler. ?z-anlay?? kavram? 3 temel ?geden olu?maktad?r: kendine ?efkat, ortak payda??m ve bilin?li fark?ndal?k. Birinci ?ge olan kendine-?efkat, ki?inin ac? ?ekti?inde, hatal? davrand???nda veya kendisini yetersiz hissetti?inde kendi üzerine gelmek yerine, kendisiyle samimi ve anlay??l? bir diyalog kurabilmesidir. Kendi kendine ?efkat g?sterebilen ki?i, kendini teselli edebilir ve ac? ?ekti?i anda kendisiyle destekleyici ve rahatlat?c? bir i?-konu?ma ger?ekle?tirebilir. ?z-anlay???n ikinci kolu olan ortak payda??m, toplumun her bireyinin mükemmel olmayan bir hayat sürdü?ünü ve herkesin kendi hayat ko?ullar? i?erisinde farkl? ac?lar ?ekti?ini kabul etmeyi sal?k verir. ?z-anlay???n son ?gesi olan bilin?li fark?ndal?k ise ac? dolu dü?üncelere ve duygulara sahip oldu?umuzda bunlar? kar?? koymadan g?zlemlemeyi veya bunlardan ka??nmadan ana odaklanmay? ?ng?rür (Neff, 2003b). ?z-anlay?? pratikleri düzenli bir ?ekilde uyguland???nda, kat? ?z-ele?tiride bulunan bireylerin iyilikseverlik, mutluluk, iyimserlik, gelecekle ilgili umutlu olma, duygusal zeka, hayattan tatmin olma ve ba?ar? düzeyleri yükselir, ?te yandan depresyon, anksiyete, utan?, yanl?? yapma korkular? azal?r (Barnard & Curry, 2011; Neff, Kirkpatrick & Rude, 2007a).

Merhamet-odakl? terapi

Merhamet-odakl? terapi, kendisini yüksek ?l?üde k?nayan, kü?ümseyen ve kendisiyle alakal? utan? duyan bireylerin hem kendileri, hem de ?evresindeki bireyler ile sa?l?kl?, anlay??l? ve merhametli bir diyalog kurabilmesini ama?lar ve empati kavram?n? i?ine al?r. B?ylelikle dan??an kendisinin ve ba?kalar?n?n duygular?n? anlama, nazik?e kabul ve tolere etme yolundaki ilk ad?m?n? atm?? olur. Merhamet odakl? terapi ?ncelikli olarak dan??ana beynimizin sistemini, endi?e, sinir ve depresyonun bu sistemin do?al hallerinden birka?? oldu?unu ve bunlar?n “kimsenin su?u” olmad???n? izah eder. Ayr?ca bu terapi sayesinde dan??anlar?n ?u anda ya?ad?klar? ve d?? dünyaya ili?kin bir?ok korkunun (reddedilme korkusu, suistimal edilme korkusu vb) ge?mi?te tecrübe etmi? olduklar? ihmal, istismar ve k?tü muamele gibi durumlar ile olan ili?kisini fark etmeleri sa?lan?r. Merhamet odakl? terapi, bu sert ?z-ele?tiriyi bedenlerinde net bir bi?imde hissedebilen dan??anlar?n s?z konusu durumla ba?a ??kmas? i?in fark?ndal?k odakl? bir dizi uygulama sunar. Dan??man ise ?z-ele?tiriyi te?his ettirecek olan egzersizlerin yap?lmas?nda ve dan??an?n kendisini destekleyici ve cesaret verici duygu ve dü?üncelere sahip olmas?nda, dan??ana yard?mc? olur.

Uygulamal? felsefe

Felsefi dan??manl?k, felsefenin pratik hayat?n sorunlar?na kar?? sundu?u ??zümleri kapsar. Bu minvalde felsefi dan??manl?k, dan??an?n hayat?nda belirleyici rol oynayan unsurlar? ke?fedebilmesini, problematik alanlar? tespit edebilmesini ve bu bilgileri günlük ya?ama verimli bir ?ekilde entegre edebilmesini sa?lar. Temelleri Sokratik diyalo?a kadar uzanan felsefi dan??manl?kta ama?, dan??an?n belirli bir g?rü? veya ??zümü benimsemesi de?ildir, aksine kendi dünya g?rü?leri ve inan? sistemleri ile ilgili daha berrak bir kavray?? elde etmesidir. Felsefi dan??manl?kta ele al?nan konular kariyer, orta-ya? krizleri, hayat?n anlam?, ahlak, stres, duygular gibi hayat?m?z?n merkezine yerle?mi? olan güncel hayat?n felsefi konular?d?r. Bunlar ?ok temel ve süre? i?inde ?ekillenip, ??zümlenebilecek meselelerdir.

Duygusal ?zgürle?me tekni?i

Psikolojik akupunktur olarak da tan?mlanabilen duygusal ?zgürle?me tekni?i, akupunktur tedavisinde oldu?u gibi vücudun enerji alanlar?nki duygusal yo?unluk ve rahats?zl?klar? ??zümlemeye dayal? olan alternatif bir psikolojik y?ntemdir. 1960 y?l?ndan beri psikolojik rahats?zl?klar?n tedavisinde uygulanan bu tekni?e g?re ki?inin ya?ad??? travmalar?n sonucunda do?an olumsuz duygular?n ana sebebi; bedenin enerji sisteminde olu?an blokajlard?r. Sa?l?kl? bir enerjinin ki?inin bedeninde olmas? gerekti?i gibi i?lemesi i?in ki?i vücudunun baz? b?lgelerine parmak ucuyla seri bir ?ekilde dokunur. Bu esnada bir tak?m direktiflerle dan??man, dan??an?n ya?ad??? travmay? kendisine hat?rlat?r ve meridyen noktalar?na yap?lan vuru?lar vas?tas?yla enerji bedeni uyar?l?r. B?ylelikle dan??man?n, dan??andan ald??? bilgiler do?rultusunda yapt??? s?zlü y?nlendirmeler ile enerji ki?inin bedenindeki rahats?zl?klar? ??zümlemeye ba?lar. Bunun sonucunda dan??an art?k ya?ad??? travmay? hat?rlad???nda eski olumsuz duygular? ya?amaz veya ?ok daha az bir yo?unlukta ya?ar.

Duygusal d?nü?üm tekni?i (Emo Trans)

Duygusal d?nü?üm tekni?i, dan??an?n ya?ad??? ve ??zümlenmesini istedi?i sorunu bedene odaklanarak hafifletmeyi veya ortadan kald?rmay? hedefler. Dan??an ve dan??man?n koordineli olarak yürütmü? oldu?u bu ?al??ma ile, ?ncelikle dan??an?n ya?ad??? travman?n bedenindeki etkilerini, dan??man?yla birlikte tahlil etmesi beklenir. Formu belirlenen bedensel ac? veya travma art?k üzerinde ?al???lacak hale gelmi?tir. Bundan sonra nefes ve fark?ndal?k ?al??malar?yla dan??an?n enerji bedeni ak???n sa?lanabilmesi i?in uyar?lmaya ba?lan?r. Duygusal d?nü?üm tekni?inin en ?nemli avantaj?, dan??an?n problemini a??k?a anlatmak zorunda olmay???d?r. Bu ?al??ma, duygusal ?zgürle?me tekni?inden farkl? olarak dan??man?n problem ile ilintili vermi? oldu?u direktiflerle de?il, fark?ndal?k ile ilgili s?ylemlerle yap?l?r. Duygusal d?nü?üm tekni?i tüm duygusal rahats?zl?klarda (yo?un ac?, utan?, keder, su?luluk hissiyat?, depresyon, stres, anksiyete durumlar?) yard?mc? bir y?ntem olarak uygulanabilir.

Pozitif psikolojinin ?rgütsel boyutu

Martin Seligman (1998) ile ?ne ??kan ‘Pozitif Psikoloji’ alan?n?n i? ya?am?nda da ge?erli oldu?u, i?g?renlerin yeniliklere kar?? iyimser olmalar?na yard?mc? oldu?u g?rülmektedir. Pozitif psikoloji e?er do?ru uygulan?rsa i?g?renlere becerilerini kullanma ve i?inde ?e?itlilik yaratma i?in f?rsat vermektedir.

Pozitif psikoloji ak?m?n?n ?rgüt ortam?na olan yans?mas?, iki alt ak?m ile kendini g?stermektedir. Bunlardan biri Pozitif ?rgütsel Dü?ünce Okulu olup, kriz ve olumsuz ko?ullarda ?rgütün ya?am?n? devam ettirmesi i?in pozitif ?zellikleri vurgulamaktad?r. Di?er ak?m ise Pozitif ?rgütsel Davran??t?r. Pozitif ?rgütsel Davran??, “ günümüz ?al??ma hayat?n?n geli?imi i?in ?l?ülebilir, geli?tirilebilir ve etkin bir ?ekilde y?netilebilir pozitif y?nelimli olan insan kaynaklar?na ili?kin gü?lü y?nler ve psikolojik kapasiteler üzerinde yap?lan ?al??ma ve uygulama” olarak ifade edilmektedir (akt. Kele?, 2011).

Pozitif psikoloji hareketi, ?rgütsel davran?? alan?nda geni? yank? bulmu?tur(Ak?ay, 2011). Pozitif ?rgütsel davran??, pozitif psikolojinin i? ya?am?na uygulanmas? ile ortaya ??km?? bir kavramd?r (Abbas, 2014). Pozitif psikoloji alan?nda yap?lan ?al??malar Prof. F. Luthans'?n ?rgüt psikolojisi alan?ndaki ?al??malar?na ?ncülük etmi?tir (Ak?ay, 2011). Luthans (2002), pozitif ?rgütsel davran???n, ?rgütsel performans?n geli?imine dayal? olarak insan kaynaklar?n?n gü?lü y?nlerini ele ald???n?, bu gü?lü y?nleri tan?mlad???n?, ?l?üp ve geli?mesine katk?da bulundu?unu ifade etmi?tir ve buradan hareketle pozitif ?rgütsel davran???, günümüz ko?ullar?nda ?rgütsel ya?am?n geli?imi i?in ?l?ülebilir, geli?tirilebilir ve etkili bir ?ekilde y?netilebilir, pozitif bak?? odakl? olan insan kayna??n?n gü?lü y?nleri ve psikolojik kapasitesi üzerinde duran ve bu y?nde ?al??malar yürütülen bir uygulama alan? olarak tan?mlam??t?r (Sar?c?, 2015). B?ylece pozitif psikoloji, “pozitif ?rgütsel davran??” olarak adland?r?lan, ?al??anlar?n zay?f noktalar?na odaklanmak yerine gü?lü taraflar?n? a???a ??karmaya ?al??an, bu gü?lü y?nlerin ard?ndaki psikolojik unsurlar? ?l?meye, geli?tirmeye ve y?netmeye ?al??mak suretiyle i?yerinde performansta iyile?meleri hedefleyen bir yakla??m? beraberinde getirmi?tir.

Pozitif ?rgütsel davran?? kavram?, pozitif sermayenin de ortaya at?lmas?n? sa?lam??t?r. Psikolojik sermaye, bireyin sahip oldu?u olumlu ve geli?tirilebilir ?zellikler bütünü olarak tan?mlanmaktad?r. ?nsan kaynaklar? ve ?rgütsel davran?? alanlar?na yeni bir bak?? a??s? getiren psikolojik sermayenin ?z yeterlilik, iyimserlik, umut ve dayan?kl?l?k olmak üzere d?rt temel alt boyutu bulunmaktad?r. Ayn? zamanda psikolojik sermayenin en ?nemli ?zelliklerinden birisi de, i? performans? ve performans?n ?ncülleri üzerinde etkin bir rol oynamas?d?r.

Pozitif Psikoloji ak?m?n?n etkisiyle ?rgütle ?zde?le?me kavram?n?n da bireysel ve ?rgütsel düzeydeki etkileri ?nemli bir ara?t?rma konusu olarak kar??m?za ??kmaktad?r. ?e?itli ara?t?rmalar; ?rgütle ?zde?le?menin, i? tatmini, motivasyon, verimlilik, performans, ?rgüte sadakat duyma, i?birlik?i davran??lar ve ?rgütsel vatanda?l?k davran???yla ba?lant?l? oldu?unu ortaya ??karm??t?r. ?rgütle ?zde?le?en ?al??anlar?n inisiyatif almaya ve proaktif davran??lar sergilemeye daha yatk?n olmalar?n? ve ??renme motivasyonlar?n?n da di?erlerine g?re daha fazla olmas?n? sa?lad??? ifade edilmektedir.

?al??ma psikolojisinde kullan?lan sa?laml?k (resilience) kavram? da pozitif psikoloji kavram?yla ili?kili olarak an?lmakta, bireylere stres ile ba?a ??kma i?in pozitif destek sa?lamaktad?r. Pozitif ?rgütsel davran???n di?er boyutlar?ndan farkl? olarak sa?laml?k tepkisel bir nitelik ta??r ve ki?inin riskli ve olumsuz ko?ullar alt?ndaki durumlara g?sterdi?i olumlu uyumu ?eklinde tan?mlanmaktad?r.

Pozitif psikolojiye y?nelik ele?tiriler

Pozitif psikolojiye getirilen en ?nemli ele?tirilerin ba??nda insan?n olumlu y?nlerinin vurguland???, olumsuzun yok say?ld??? gelmektedir. Richard Lazarus (2003), psikolojide olumlu ile olumsuzun ayr?lmas?n?n do?ru olmad???n? ifade etmi?tir. Pozitif psikolojinin ?ok fazla geli?me sa?layamayaca??n?, yaln?zca bir heves oldu?unu dü?ünmü?tür. (akt. Hefferon, K. & Boniwell, I., ?ev. (2014). Son y?llarda yeni bir bilin?le sentezleme yakla??m? daha ?ok benimsenmeye ba?lanm??t?r (Linley, Stephen, Harrington ve Wood, 2006). Buna g?re, pozitif psikoloji olumlu ile olumsuzu bütünle?tirme ?abas?na girmi?tir.

Rathunde (2001) pozitif psikolojiyi kendinden ?nceki epistemik varsay?mlar? iyi incelemedi?i, kendinden ?nce gelen ve insan?n benzer y?nlerine dikkat ?ekmi? yakla??mlara itibar etmedi?i y?nünde olduk?a sert bi?imde ele?tirmi?tir. Ancak pozitif psikoloji, bireyin olumlu y?nlerini vurgulamas? nedeniyle, normal popülasyona psikolojik yard?m hizmeti sunan profesyoneller i?in bir f?rsat niteli?indedir. Zaten pozitif psikolojinin dayand??? kuramsal temeller psikolojik dan??man?n vazge?ilmez ta?lar?d?r ve uzun y?llard?r Türkiye'de psikolojik dan??ma alan?nda kullan?lmaktad?r (akt. Kara?rmak ve Sivi?, 2008).

Pozitif psikoloji ak?m? ayn? zamanda kavramlar?n i?lerinde bulunduklar? ba?lam? ve sosyal ?evre ve kültürün etkisini de?erlendirmemesiyle ele?tirilmi?tir (Fernández-Ríos ve Novo, 2012; McNulty ve Fincham, 2012). Ge?mi? kuramlar?n inkar edildi?i ele?tirilerine cevaben Seligman (2002) pozitif psikolojinin yeni bir fikir olmad???n? s?ylemi? ve Allport ve Maslow gibi insanc?l kuramc?lara at?fta bulunmu?tur. Lazarus, pozitif psikolojiyi metodoloji y?nünden de ele?tirmi?tir. Yap?lan ara?t?rmalarda kullan?lan y?ntemlerin kesitsel ve korelasyonel türü ara?t?rmalar?n ?ok kullan?ld???ndan bahsetmi?tir. Ara?t?rma y?ntemlerindeki bu s?n?rl?l?k sadece pozitif psikolojinin de?il, psikoloji biliminin de bir sorunudur.

Pozitif psikoloji hakk?nda dile getirilen ba?ka bir ele?tiri de duygulara olan bak?? a??s?d?r. Pozitif psikoloji duygular? pozitif ve negatif olarak de?erlendirmektedir ancak duygular kar???kt?r (Larsen ve ark. 2001, 2004). Held (2002) pozitif psikologlar?n kutupla?t?r?c? mesajlar verdiklerini iddia etmektedir. Seligman gibi baz? pozitif psikologlar, “olumlu dü?ünmek zorunday?z, olumlu duygu ve tutumlar? geli?tirmeliyiz ve gü?lü ?zelliklerimizi mutlu, sa?l?kl?, bilge olmak i?in kullanmal?y?z” ?eklinde ?neriler sunmaktad?r.

Van Deurzen (2009) pozitif psikologlar?n ge?ici ??züm ?nermesini, kar???k meseleleri alarak onlar? kolay eri?ebilir ve sat?n al?nabilir ticari ürünler haline getirmelerini ele?tirmektedir. Pozitif psikolojinin faydas?z ve olumsuz dü?ünce ve duygular? daha üretken ve olumlu olarak de?i?tirme hedefini tart??maktad?r. Klinik psikoloji y?llard?r hastalar?n olumsuz dü?üncelerine engel oldu. Pozitif psikoloji ayr?ca uyumlu dü?ünce süre?lerin eklemeye ?al??t?. Pozitif psikoloji olumlu dü?üncelerin ayr?cal?kl? olmas?n? istemez; aksine olumsuz dü?üncelerle birlikte bir denge tutturman?n ?nemini vurgular.

Kowalski (2002) pozitif psikolojinin g?z ard? etti?i bir durum olarak olumsuz ki?iler aras? davran??lar?n olumlu ?zellikleri üzerinde durmak oldu?unu savunmu?tur. Kronik olarak ?ikayet etme davran??? g?steren ki?iler genelde toplum taraf?ndan d??lanmaya maruz kalsalar da, bu “?ikayet etme” ki?ilerdeki olumsuz duygu durumlar?n? hafifletmektedir. Ho? olmayan durumlardan ?ikayet etmek sosyal ba? kurman?n etkili bir yolu olabilir (akt. Hefferon, K. & Boniwell, I., ?ev. 2014).

Pozitif psikoloji ak?m?na y?neltilen di?er ele?tiriler, Amerikan ya?am?n? merkeze almas?, elitist tutum sergilemesi, bask?n etnik grup merkezli olmas? olarak s?ralanabilir (Christopher ve Hickinbottom, 2008; Fernández-Ríos ve Novo, 2012; Miller, 2008; Yen, 2010).

Pozitif psikolojinin gelece?i

Pozitif psikolojinin entegrasyonunun alan?n gelece?i i?in ideal oldu?u bir?ok ara?t?rmac? taraf?ndan desteklenmi?tir. Pozitif psikolojinin ilerleyip geli?tik?e bilimin di?er alanlar?yla bütünle?erek ve giderek uzmanla?arak gü?lenece?i dü?ünülmektedir. ?ng?rülen gelecek finansman ve psikolojik bürokrasi i?inde kesin yer alan yap?sal malzemeler a??s?ndan faydac? unsurlara sahiptir. Bununla birlikte, pozitif psikoloji olumlu olan? ara?t?r?rken olumsuz olanla da ilgili bir bilgisi olmas? gerekti?inin fark?nda olmal?d?r ?ünkü ba?lang??ta alana y?nelmenin as?l nedeni zaten psikoloji alan?ndaki dengesizlik olmu?tur.

Ayr?ca bak?n?z

• Nevzat Tarhan
• Varolu??u psikoloji
• Topluluk psikolojisi
• Pozitif e?itim
• Pozitif sinirbilim
• pozitif psikoterapi
• Hayat?n anlam?