开火念什么

百度 媒体发现，通过制度改革、推出新政策，养老金的待遇水平不断提高；在确保安全的前提下，养老保险基金实现了保值增值；养老保险的覆盖范围持续扩大。

Wikipedia.org giri? sayfas? ekran g?rüntüsü

Herkesin katk?da bulunabildi?i ?zgür ansiklopedi Vikipedi'ye ho? geldiniz.

---

Vikipedi projesinin, 2002'de hayata ge?en Türk?e koludur. Kuruldu?u günden itibaren, internetin en geni? kaynak sitesi olma y?nünde ilerlemektedir. Vikipedi, i?eri?i dünyan?n her k??esinden g?nüllü insanlar taraf?ndan ortakla?a haz?rlanan a??k kodlu, ?zgür, kar amac? gütmeyen ücretsiz bir ansiklopedidir. Bu site viki teknolojisini kullan?r, yani dünya üzerinde internete ba?l? bilgisayar? olan herhangi bir ki?i, -?ok az say?daki korumal? sayfa d???ndaki- tüm sayfalarda ekleme, ??kartma, düzenleme yapabilir. Yap?lmas? gereken tek ?ey sayfan?n üstünde bulunan "De?i?tir" veya "Kayna?? de?i?tir" dü?melerinden birine basmakt?r. Bu dü?meler, sayfay? de?i?tirmenizi ya da sayfaya ekleme yapman?z? sa?lar.

Türk?e Vikipedi, di?er tüm dillerdeki Vikipedilerle birlikte, kar amac? gütmeyen Wikimedia Vakf?'n?n tescilli markas?d?r. Vakfa ait Vikipedi'ye karde? projeler de mevcuttur. Vikipedi'de ve karde? projelerde, cesur olup sayfalara katk?da bulunman?z te?vik edilmekte ve istenmektedir. Siz de bilginizi bu ortakla?a ?al??ma ortam?nda payla??n.

Her maddede bulunan ba?lant?lar sizi di?er ilgili maddelere ve ek bilgilere y?nlendirecektir. Vikipedi'nin yaz? düzenleme kurallar?na uygun olmak ve kabul edilebilir bir standartta olmak kayd?yla, bilgi eklemeniz, referans vermeniz, al?nt?lar eklemeniz memnuniyetle kar??lanacakt?r. Bilgi eklerken ya da sayfay? geli?tirirken yanl??l?kla Vikipedi'yi bozaca??n?zdan korkman?za gerek yoktur; ?ünkü di?er Vikipedistler hemen size tavsiyede bulunacaklar veya gerekiyorsa bariz hatalar? düzelteceklerdir. Ayr?ca, Vikipedi Ansiklopedi Yaz?l?m? "MediaWiki", edit?r kaynakl? hatalar?n kolayca geri al?nabilmesini sa?layacak ?ekilde ?zenle tasarlanm??t?r.

Vikipedi, esas olarak herkesin katk?da bulunabilece?i sürekli geni?leyen bir site oldu?u i?in, nitelik olarak bas?l? ba?vuru kaynaklar?ndan ?nemli ?ekilde ayr?l?r. ?zellikle eski maddelerin daha anla??l?r ve dengeli olmas?na kar??n yenileri eksik, hatal?, ansiklopedik olmayan bilgilerle veya katk?da bulunmu? olan ki?inin ?znel yarg?lar?yla olu?turulmu? olabilir. Kullan?c?lar, do?ru bilgiye ula?mak ve hatal? bilgilerin fark?na varmak i?in bunu g?z ?nünde bulundurmal?d?rlar. ?te yandan, Vikipedi dinamiktir ve sürekli günceldir. ??eri?inin haz?rlanmas? ve güncellenmesi sadece dakikalar veya saatler al?r. Bütün bu haz?rlama ve güncelleme i?lemleri bas?l? ansiklopedilerde oldu?u gibi aylar, hatta y?llar sürmez.

E?er henüz yapmad?ysan?z, sizin birka? dakikan?z? ay?rarak Vikipedi ne de?ildir sayfas?n? okumaya davet ediyoruz. B?ylece Vikipedi'yi nas?l kullanaca??n?z? veya katk?da bulunaca??n?z? ??renebilirsiniz. Ana konularla ilgili ayr?nt?l? bilgiyi a?a??da bulabilirsiniz.

?yi ?al??malar!

Ayr?ca bak?n?z: Vikipedi:Ho? geldiniz

Vikipedi ile ilgili daha kapsaml? bilgi edinebilece?iniz Vikipedi maddesi.

Yard?m ile ilgili sayfalar?n ve ileti?im yollar?n?n bulundu?u i?indekiler sayfas?.

Site hakk?nda duyurular i?in duyurular sayfas?.

Vikipedi'nin i?eri?i herkesin ?zgür kullan?m?na a??kt?r

Ana sayfa: Vikipedi:Telif Hakk?

Vikipedi katk?lar? kullan?c?n?n iste?i do?rultusunda GNU ?zgür Belgelendirme Lisans? alt?nda verilmektedir. Bu y?ntem ile telif haklar? kanunlar? kullan?larak bir bilginin tek bir ki?i taraf?ndan kontrol edilmesi engellenmi? olur, b?ylece bu bilgiye sonsuza kadar ücretsiz bir ?ekilde ula??labilmektedir.

Vikipedi'deki tüm bilgiler ayn? telif haklar? s?zle?mesi alt?nda herkes taraf?ndan ücretsiz bir ?ekilde kopyalanabilir, amaca g?re yeniden düzenlenebilir, istenilen ?ekilde kullan?l?p da??t?labilir. Fakat yeni sürümler de Vikipedi'nin tan?d??? bu ?zgürlükleri sa?lamal? ve al?nan bilginin yazar? ile kayna??n?n internet ba?? da bilgi ile beraber sunulmal?d?r. Tam bilgi i?in Vikipedi:Telif Hakk? sayfas?na ve GNU ?zgür Belgelendirme Lisans? sayfas?na g?z atabilirsiniz.

Vikipedi'yi verimli kullan?m yollar?

??indekiler

Bir?ok ki?i bu siteye bilgi edinmek, di?erleri de bildiklerini payla?mak i?in gelmektedir. ?u anda bile düzinelerce madde sayfas? kullan?c?lar taraf?ndan de?i?tirilmekte, geli?tirilmektedir. Son de?i?ikliklere Son de?i?iklikler sayfas?ndan g?z atabilirsiniz. Yeni eklenen maddeler de kay?t edilmektedir. Farkl? türden bir?ok ki?i Vikipedi'ye katk?da bulunmaktad?r.

Vikipedi ayr?ca devam eden bir?ok proje bar?nd?rmaktad?r. Her kat?l?mc?n?n ümidi ba?kalar?na yararl? ve do?ru bilgi iletmektir ve projeler bu ?abalar? koordine etmeye yard?mc? olur. Bir?ok madde en ba?ta taslak olarak ba?lar, ama kat?l?m artt?k?a Se?kin Madde haline gelip ana sayfada yer alabilir.

Arad???n?z bilgiyi bulam?yorsan?z Sorular sayfas?ndan ihtiyac?n?z olan sayfaya ula??p, g?nüllülerin size cevap vermesini isteyebilirsiniz. E?er arad???n?z bir konu hakk?nda Vikipedi'de hi?bir maddenin olmad???na eminseniz ?stekler sayfas?nda a??lmas?n? istedi?iniz konudan bahsedebilir veya ara?t?r?p bu maddeyi kendiniz yazabilirsiniz.

Ayr?ca iste?inize g?re rastgele sayfalarda gezebilirsiniz.

Vikipedi ba?ka dillerde de mevcuttur. Vikipedi'nin 300'den fazla dilde (bkn. di?er diller) sürümü bulunmaktad?r. Vikipedi ile alakal? projeler aras?nda bir s?zlük, al?nt?lar, kitaplar, bilimsel referans kaynaklar? ve bir haber servisi de dahildir. Tüm bunlar ayr? topluluklar taraf?ndan olu?turulmaktad?r ve ?o?u zaman ba?ka kaynaklarda bulunmayacak bilgiler i?erirler.

Bilgiler aras?nda yol bulma

Vikipedi sayfalar? aras?nda i? ba?lant?lar bulunur. E?er bunun gibi bir ba?lant? g?rürseniz bunun anlam? sitede bir ba?ka maddenin okudu?unuz konuyla alakas? oldu?unu ve orada daha ayr?nt?l? bilgi bulabilece?inizi g?sterir. Farenizin imlecini ba?lant?n?n üstünde tutarsan?z, ba?lant?n?n sizi nereye y?nlendirece?ini g?rebilirsiniz. Daha fazla bilgiye bir t?klama uzaktas?n?z.

?o?u sayfan?n sonunda di?er ba?lant?lar bulunabilir. Bu ba?lant?lar Vikipedi'de veya internette konu ile alakal? sayfalar, ba?vuru belgeleri ve Vikipedi kategorilerinden olu?abilir. Ba?lant?lar aras?nda dola??p daha fazla bilgiye eri?ebilirsiniz.

Baz? sayfalarda s?zlük anlamlar?, sesli-kitap okumalar?, al?nt?lar veya ayn? konunun bir ba?ka dilde anlat?m?na ba?lant?lar da bulunabilir. E?er gerekli g?rüyorsan?z veya eksik ise, bir sayfaya uygun ba?lant?lar? ekleyebilirsiniz. Bu da Vikipedi'ye katk?da bulunman?n bir yoludur.

Ara?t?rma arac? olarak kullan?lmas?

Bir viki olarak, maddeler hi?bir zaman tamamlanm??, bitmi? de?ildir. Maddeler sürekli olarak de?i?tirilir ve zaman i?inde geli?tirilir. Bu durum genellikle, hem maddenin kalitesinin artmas?na hem de bilginin adil ve dengeli bir ?ekilde sunumu üzerinde fikir birli?i olu?mas?na yol a?acakt?r.

Kullan?c?lar ba?lang??tan itibaren bütün maddelerin ansiklopedik nitelikte olmad???n?n fark?na varmal?d?rlar. Asl?nda bir?ok madde ilk yaz?ld???nda subjektif bilgi i?erir, uzun bir tart??ma sürecinde ad?m ad?m tarafs?z bir maddeye d?nü?ür. Baz? maddelerde ise bu süre? dü?üncelerine fanatiklik derecesinde ba?l? olan baz? yazarlar yüzünden daha da uzayabilir.

K?smen bu durum Vikipedi'nin dahili sorun ??zme mekanizmas?ndan kaynaklanmaktad?r, herhangi bir anla?mazl?k ??kt???nda daha deneyimli edit?rlerin soruna ilgi g?stermesi zaman almaktad?r.

"?deal" say?lan Vikipedi maddesi dengeli, tarafs?z ansiklopedik ve i?eri?i do?rulanabilir oland?r. Say?s? artan maddeler zamanla bu ideal duruma ula?maktad?r, hatta ?o?u ula?m??t?r. Ancak, bu bir süre?tir ve kullan?c?lar?n katk?lar?yla maddelerin ideal duruma ula?malar? aylar hatta y?llar alabilir. Baz? maddeler, tamamen al?nt?lanmam?? i?eri?e sahiptir. Baz?lar?n?n i?eri?i ise ileride geni?letilecektir. Yan?lg? i?eren bilgiler, sonraki katk?larla fark edilecek, bu bilgiler ya silinecek ya da yorumlanacakt?r.

??erik gün ge?tik?e kalitelile?mesine ra?men, e?er bir ara?t?rma kayna?? olarak kullanacaksan?z Vikipedi'yi dikkatli kullanman?z ?ok ?nemlidir. ?ünkü maddeler do?al olarak ?ok ?e?itli standart veya olgunlukta olabilmektedirler. Burada kullan?c? ve ara?t?rmac?lara daha efektif ara?t?rman?n nas?l yap?laca??n? anlatan bir yaz?y? ve burada da ü?üncü ki?ilerin Vikipedi'nin güvenilirli?i hakk?ndaki yorumlar?n? okuyabilirsiniz.

Gü?lü ve zay?f y?nleri ile madde kalitesi

Vikipedi'nin gü?lü, zay?f ve farkl? y?nleri bulunmaktad?r. ?ünkü Vikipedi herkese a??k, geni? bir kitle taraf?ndan katk? sa?lanan ve maddeleri yaz?nsal y?nerge ve ilkelere g?re fikir birli?iyle yaz?lan bir ansiklopedidir.

• Vikipedi'ye geni? bir kitle taraf?ndan katk? sa?lanmaktad?r - bunun sonucunda Vikipedi yanl?l??? engellemede daha az hassast?r (herhangi bir grubun sansür uygulamas? ?ok zordur), yeni bilgiye ?ok a??kt?r, kolay vandalizme u?rar ve sonunda silinmesi gereken kontrol edilmemi? bilgiler daha kolay silinir.
• Vikipedi fikir birli?iyle yaz?lmaktad?r - bunun sonucunda maddelerin ?o?unda bütün ?nemli bak?? a??lar? adilce belirtilir ve duygusal yo?unlu?u olan konularda bile tarafs?zl?k elde edilir. Fikir birli?ine varmak basit bir tasla??n yaz?m?ndan daha ?ok zaman al?r ve bazen dü?üncelerine fanatiklik derecesinde ba?l? olan baz? yazarlar nedeniyle bu süre? uzar (Ayn? zamanda Vikipedi'deki maddeler di?er ba?vuru kaynaklar?yla k?yasland???nda bütün taraflar?n anla?abildi?i "tarafs?z yakla??m" a eri?me sürecinde daha fazla de?i?ikli?e u?rarlar.).

Gü?lü y?nleri: (Vikipedi neden bu kadar iyi)

• Bir?ok dilde bir?ok aktif yazar ve edit?re sahiptir. Bunun sonucunda bir?ok konuda di?er kaynaklardan daha ?ok bilgiye sahiptir ve daha kolay eri?ilebilir.
• Baz? ?nemli olaylar ger?ekle?mesinden birka? saat veya gün sonra Vikipedi'de bir madde alt?nda anlat?labilir.
• Vikipedi, popüler kültürü ansiklopedik bir dille anlatan nadir kaynaklardan biridir.
• Bir?ok bas?mda bulunan dinsel ve kültürel yanl?l?klar Vikipedi'de olabildi?ince azalt?lmaktad?r.
• Bir?ok web tabanl? kaynakla k?yasland???nda, Vikipedi'nin a??k yap?s? sayesinde bünyesindeki hatal? veya yan?lt?c? bilgi i?eren maddelerin düzeltilmesi olas?l??? ?ok daha fazlad?r.
• Vikipedi'de girilen maddelere sansür uygulayan herhangi bir kurul yoktur, di?er bir deyi?le belirli bir grup taraf?ndan sansür uygulanmas?, resmi olarak bildirilen kaynaklara k?s?tlama konmas?, belirli bir bak?? a??s?na sayg? duyulmamas? (resmi veya resmi de?il) ?ok zordur ve bu eylemlerin ba?ar?ya ula?mas? imkans?zd?r.
• Vikipedi'ye eklenen bilgiler bir?ok web kayna??n?n aksine geri al?namayacak ?ekilde silinemez.

Zay?f y?nleri: (Vikipedi neden fazla iyi de?il)

• Vikipedi'nin radikal bir ?ekilde herkese a??k olmas?, herhangi bir maddenin herhangi bir zamanda k?tü bir vaziyette olabilmesi anlam?na gelir. ?rne?in madde metninin ortas?nda tart??mal? ifadeler olabilir veya madde vandalizme u?rayabilir.
• Vikipedi, tam editoryal bir anla?mazl?k ??zme mekanizmas?na sahiptir. Yani anla?mazl?klar? ??zen bir üst mahkeme yoktur. Bunun sonucunda madde üzerindeki anla?mazl?klar?n ??zülüp maddenin tarafs?z ve kaliteli hale gelmesi ?ok uzun bir süre alabilir.
• Bariz vandalizm giri?imleri kolayca tespit edilip düzeltilmesine ra?men, g?ze ?arpmayan vandalizm veya bak?? a??s? eksikli?i i?eren maddeler olduk?a fazlad?r.
• ?ok ?nemli maddelerin do?rulu?u hakk?nda hi?bir sistematik kontrol mekanizmas? yoktur, kusur veya eksiklik i?erebilirler.
• S?k denetlenen maddelerde daha az g?zükmek üzere, maddeler baz? y?nlerden eksik olabilir. ?rne?in bir maddede bir bak?? a??s? iyi yans?t?lm?? olmas?na ra?men di?er bak?? a??lar? üzerinde durulmam?? veya g?z ard? edilmi? olabilir.
• Baz? katk?lar ilkelerimizle tamamen ?rtü?meyebilir veya al?nt?lanmam?? (?zgün) bilgi i?erebilir.

Bilginin kalitesi (Bilginin Güvenilirli?i, Vikipedi ile ara?t?rma yapma)

Vikipedi maddeleri düzenlemeden sonra genellikle iyi bir standarda eri?mesine ra?men, yeni ve/veya fazla denetlenmeyen maddelerin vandalizm veya yanl?? bilgi i?ermesi olas?d?r. Ancak ?nemli yanl?? bilgiler madde geli?tik?e fark edilip düzeltilecektir.

?ncelemeler, her iki ansiklopedinin benzer kü?ük ve büyük hata ve eksiklikler i?ermesiyle birlikte Vikipedi'nin Encyclop?dia Britannica kadar güvenli oldu?u g?stermektedir. Vikipedi'den al?nan bilgiler akademik ortamlarda kullan?labilirler dü?üncesi sürekli artarak desteklenmektedir (ara?t?rmaya ba?lamak i?in iyi bir ba?lang?? noktas?d?r) ve maddelerin olduk?a kusursuz oldu?u kan?tlanm??t?r. Baz? konularda ?nemli eksikliklerden s?k?nt? ?ekilmesine ra?men yanl?? bilgi veya vandalizm k?sa sürede düzeltilebilmektedir. Ancak bu her zaman olmamaktad?r. (?rne?in ünlü bir gazetecinin Kennedy suikasti ve Sovyet Rusya ile ba?lant?s? oldu?unu iddia eden sahte bir biyografi 4 ay boyunca fark edilememi?tir.) Buradan ?unu ??karabiliriz: Vikipedi de?erli bir kaynak ve iyi bir referans noktas? olarak kullan?labilir; ancak üzerinde fazla bilgiye sahip olmad???n?z konulara güvenebilmek i?in ilgili maddelerin kontrol edilmesi tavsiye edilir (asl?nda di?er online bilgi kaynaklar?nda da bu gereklidir).

Teknoloji konular?nda yaz? yazan bir BBC yazar?n?n 2005 y?l?nda yazd??? makalesinde bu tart??malar?n belki de arama motorlar? ve medya da dahil olmak üzere bütün bilgi kaynaklar?n?n kar??s?nda yer alan yeni ??renme kültürünün bir belirtisi oldu?u y?nünde dü?ünceler belirtilmi?tir, bu yeni ??renme kültürüne de "bilgi kaynaklar?n? daha iyi de?erlendirmenin bir yolu" ad? verilmi?tir.

Vikipedi ve bas?l? ansiklopedilerin fark? nedir?

Ana madde: Vikipedi bir bas?l? kaynak de?ildir

Vikipedi merak etti?iniz konu hakk?nda en h?zl? bilgiyi sunma ?zelli?inden dolay? bas?l? kaynaklara g?re daha avantajl?d?r.

Uyar?lar

Baz? kaynaklar Vikipedi'deki Sorumluluk Reddi b?lümünü kaynak g?stererek Vikipedi'nin güvenli olmad???n? iddia etmektedirler. Ancak daha güvenli oldu?unu dü?ündükleri Encyclop?dia Britannica, Associated Press ve Oxford English Dictionary gibi kaynaklarda da benzer Sorumluk Reddi b?lümleri bulunmaktad?r. Bu b?lümlere buradan eri?erek Vikipedi'deki Sorumluluk Reddi b?lümüyle kar??la?t?rabilirsiniz.

Nas?l yard?mc? olursunuz?

Ana maddeler: Vikipedi'ye katk?da bulunma, ?lk ad?mlar, Acemi birli?i

Herhangi bir ki?i maddedeki de?i?tir dü?mesini t?klayarak Vikipedi'ye katk?da bulunabilir. Ancak, katk?da bulunmaya ba?lamadan ?nce Sayfa nas?l yaz?l?r, ?lkelerimiz ve y?nergelerimiz ve Ho? geldiniz sayfalar?m?z? okuman?z tavsiye edilir.

Vikipedi'ye katk?da bulunurken kibar ve tarafs?z olman?z, bütün bak?? a??lar?na sayg? g?stermeniz, ki?isel g?rü? ve dü?ünceler yerine, kan?tlanabilir ve ger?ek bilgiler eklemeniz beklenir. Ayr?ca katk?da bulunmaya ba?lamadan ?nce "Be? Temel Ta?" sayfam?z? okuyup buradaki ilkelerimizi kabul etmeniz ?nemlidir.

Vikipedi'nin yazarlar? kimlerdir?

Vikipedi'nin yazarlar? vikipedistlerdir. üye olmak isteyen vikipedistler, isterlerse e-posta adresleri ile birlikte üye olabilirler. Vikipedistler, gerekli bilgileri kurallara uygun bir bi?imde yazarlar. Kurallara ayk?r? yaz?lar di?er vikipedistler taraf?ndan kald?r?labilir veya de?i?tirilebilir. Kurallara uymayan vikipedistler konu hakk?nda uyar?l?r.

Nas?l yazarl?k yap?l?r

Ana madde: Sayfa nas?l düzenlenir (Vikipedi'yi düzenlerken gerekli olabilecek bilgiler)

Vikipedi, edit?rlerin sayfan?n dizayn? yerine eklenen materyal üzerine yo?unla?mas?n? sa?layan basit ama gü?lü bir sayfa düzenleme dili kullan?r. Bu dil edit?rlere, otomatik b?lüm ve alt b?lüm olu?turma, otomatik ba?lant? ve i? ba?lant? yaratma, kolayca resim ve tablo ekleme, girintili ve listelenmi? metin ve matematik formülleri kullanabilme imkan?n?n yan?nda; klasik bi?imlendirme elemanlar? ve bir?ok dünya dilinin alfabesindeki bütün harf ve simgeleri kullanabilme imkan? verir. Bütün bu ?zellikler kolayca ve herhangi bir e?itime ihtiya? duyulmadan, sezgi yoluyla kullan?labilir.

Vikipedi'deki de?i?iklikler ?ok kolay bir ?ekilde geri al?nabilir. Bu, eklenen kalitesiz bilgilerin veya vandallar?n sald?r?lar?n?n herhangi bir edit?r taraf?ndan kolayca geri al?nabilmesi veya uygun bir standarda getirilebilmesi anlam?na gelir, b?ylelikle tecrübesiz edit?rlerin maddelerde yapt?klar? hatal? de?i?ikliklerle istemeyerek Vikipedi'ye zarar vermesi engellenmi? olur. Vikipedi'de kaliteli madde yazmak isteyen edit?rler di?er edit?rlerden ?ok daha fazla oldu?u i?in, kalitesiz bilgiler girilen maddeler ?abuk?a düzeltilmektedir.

??erik de?erleri nedir

Vikipedi i?eri?i; ger?ek, kayda de?er, d?? ba?lant?larla kan?tlanabilir ve tarafs?z olma hedeflerine sahiptir.

Bu konuyla alakal? ilke ve y?nergeler ?u sayfalarda bulunur:

1. Vikipedi:Vikipedi ne de?ildir? Vikipedinin ne oldu?unu ve ne olmad???n? anlat?r.
2. Vikipedi:Tarafs?z bak?? a??s? Vikipedi'nin temel ilkelerinden tarafs?zl?k.
3. Vikipedi:?zgün ara?t?rmalara yer vermemek hangi bilgiler ge?erli hangileri ge?ersiz.
4. Vikipedi:Do?rulanabilirlik neler do?rulanabilir kaynak olarak say?l?r ve bir kaynak nas?l do?rulanabilir
5. Vikipedi:Kaynak g?sterme al?nt?lanabilecek kaynaklar ve bunun nas?l yap?lmas? gerekti?i.

Bu maddelerin ?u ?ekilde k?saltmalar? da bulunabilir VP:VND, VP:TBA, VP:?AYV, VP:D ve VP:KG.

Anla?mazl?klar?n ??zümü ve k?tüye kullan?m nas?l engellenir

Ana maddeler: Vikipedi:Vandalizm, Vikipedi:Anla?mazl?klar?n giderilmesi, Vikipedi:Fikir birli?i, Kukla

Vikipedi; denenmi?, güvenilebilecek ve halihaz?rda kullan?lan bir?ok suistimal ?nleme mekanizmas?na sahiptir.

• Ama?s?z vandalizm bildirilip herhangi bir ki?i taraf?ndan düzeltilebilir.
• Edit?rler aras?ndaki davran??, yaz?nsal yakla??m veya i?eri?in do?rulu?u kaynakl? ??zülemeyen anla?mazl?klar ilgili maddenin tart??ma sayfas?nda, di?er edit?rlerin tart??maya kat?lmas?n? sa?layarak veya anla?mazl?k ??züm mekanizmas?n? kullanarak giderilir.
• Kukla yarat?lmas?, tart??ma yaratma ama?l? tahrik giri?imleri, uygunsuz fikir birli?i olu?turma ama?l? ?al??malar veya Vikipedi'nin di?er mekanizmalar?n? bozma ama?l? giri?imler gibi kullan?c? hesab?n?n suistimali, g?rülürse kukla y?nergesi uyar?nca i?lem yap?l?r. Bunlara ek olarak, yeni kullan?c?lar (katk?lar yap?p kendilerini kan?tlad?klar? zamana kadar) baz? resmi olmayan anketlerde kulland?klar? oylara baz? edit?rler taraf?ndan az a??rl?k verildi?ini g?rebilirler. Bunun amac? tek ama?l? hesap yarat?lmas?n? engellemektir.

Genel bilgi

Tarihi

Vikipedi, art?k yay?n hayat?n? sona erdirmi? olan Nupedia'n?n yan kurulu?u ansiklopedi yaratma amac?yla kurulmu?tur. Nupedia, ayr?nt?l? bir e?de?er ?nizleme sistemine sahipti ve yaln?zca yüksek kaliteli katk?lar yap?labiliyordu; ancak maddelerin yaz?m? ?ok yava?t?. 2000 y?l?nda, Jimmy Wales (Nupedia'n?n kurucusu) ve Larry Sanger (Wales'in projede ?al??mas? i?in i?e ald??? ki?i) Nupedia'y? daha a??k ve ?zgür hale getirmek i?in ?e?itli y?nlerde iyile?tirmeler yap?lmas? hususunda tart???yorlard?.

Sanger, 2 Ocak 2001 ak?am?nda San Diego'da, yemekten sonra bir bilgisayar programc?s? olan Ben Kovitz ile sohbet etti. Ward's Wiki'nin (WikiWikiWeb) düzenli bir mü?terisi olan Kovitz, Sanger'a viki tasar?s?n? anlatt?. Sanger, wiki'nin format?n?n daha a??k, daha az resmi bir ansiklopedi projesi i?in ?ok uygun oldu?unu fark etti. Sanger, viki tasar?s?n? daha ?nceden bilen Wales'i kolayca Nupedia i?in bir Vikipedi kurmaya ikna etmeyi ba?ard? ve Nupedia'n?n ilk wikisi 10 Ocak'ta ?nternete kondu.

Nupedia'n?n edit?r ve ele?tirmenlerinin ciddi bir k?sm? Nupedia'n?n viki format?ndaki bir siteye benzemesini istemiyordu; ancak bu diren? k?r?ld?, 15 Ocak'ta yeni projeye "Wikipedia" ismi kondu ve kendi alan ad? adresi olan wikipedia.com al?nd? (bu esnada baz? kullan?c?lar mizahi ama?l? olarak Wikipedia'ya "Wikipedia Day" ismini koymu?lard?). Bant geni?li?i ve sunucu (San Diego'da bulunur) ihtiyac? Wales taraf?ndan giderildi. Di?er ?al??an ve i?ten ayr?lm?? olan ?al??anlar?n aras?nda Bomis'in kurucu üyesi ve ?imdiki CEO'su olan Tim Shell ve programc? Jason Richey de bulunmaktad?r.

May?s 2001'de, ?ngilizce olmayan ilk Vikipediler yay?n hayat?na ba?lad? (Katalanca, ?ince, Felemenk?e, Almanca, Esperanto, Frans?zca, ?branice, ?talyanca, Japonca, Portekizce, Rus?a, ?spanyolca ve ?sve??e, k?sa süre sonra bu listeye Arap?a ve Macarca da kat?ld? [1]). Eylül'de, [2] Vikipedi'nin daha fazla dili destekleyece?i vaadi verildi. Y?l?n sonunda ilk uluslararas? istatistikler kay?t alt?na al?nmaya ba?land???nda, Afrikaans, Norve??e, S?rp?a ve H?rvat?a versiyonlar?n da yay?n hayat?na ba?lad??? duyuruldu.

?statistikler

Ana maddeler: Vikipedi:?statistikler, Vikipedi'nin boyutu

100'den fazla dilde, 3.800.000 madde üzerinde ?al??an 48.000 aktif edit?r vard?r. Bugün itibar?yla Türk?e Vikipedi'de 644.278 madde vard?r; Vikipedi'nin sahip oldu?u bilgi birikimini art?rmak i?in her gün tüm dünyadan yüz binlerce ziyaret?i on binlerce de?i?iklik yapmakta, binlerce yeni madde ba?latmaktad?r. Katk?da bulunmak i?in ziyaret?ilerde herhangi bir ?zel nitelik aranmamaktad?r ve her ya?tan insan Vikipedi'ye madde yaz?m?na yard?m etmektedir.

Vikipedi'deki tüm metin, resimlerin büyük bir k?sm? ve di?er i?erik, GNU ?zgür Belgeleme Lisans? (G?BL) ile lisanslanm??t?r. G?BL lisans?, i?eri?in ?zgürce da??t?l?p ?o?alt?labilmesini garantilemesine ra?men, yap?lan katk?lar katk?da bulunan?n mülkiyetinde kal?rlar. (Daha fazla bilgi i?in bkz: telif hakk? uyar?s? ve sorumluluk reddi.)

Perde arkas?nda olanlar

Vikipedi, bütün Wikimedia projelerinde bir a??k kaynak ve ?zgür yaz?l?m olan MediaWiki yaz?l?m?n? kullanmaktad?r.

?e?itli projeleri üzerinde bar?nd?ran donan?m?m?z, dünya üzerindeki bir?ok bar?nd?rma merkezindeki yakla??k 100 sunucudan olu?maktad?r. Sunucular?m?z hakk?nda bilgiye buradan eri?ebilirsiniz.

Vikipedi Sosyal

Kategori:Vikipedi Sosyal, Vikipedistlerin kendileri ve proje hakk?ndaki g?rü?lerini bar?nd?r?r. Burada mizah, denemeler, ?düller ve daha fazlas?n? bulabilirsiniz.

Geri bildirim ve sorular

Vikipedi'nin zaten kendisi (ansiklopedi yaratma ama?l?) bir topluluk projesidir. ??erik hakk?ndaki geri bildirimler (g?rü?ler), maddenin tart??ma sayfas?nda belirtilmelidir. Ayr?ca, e?er yeterli bilgi birikiminiz varsa ve yapabilece?inizi dü?ünüyorsan?z cesurca sayfalara bilgi eklemeniz ve yanl?? bilgileri düzeltmeniz memnuniyetle kar??lanacakt?r.

S?k?a Sorulan Sorular (S.S.S.)

Ana madde: Vikipedi:S?k?a Sorulan Sorular

SSS dizini: Bütün SSS sayfalar?n?n bir listesi

Geri bildirim vermek

Vikipedi i?inde; soru sormak, geri bildirim vermek, ?neri ve yorumlarda bulunmak i?in de kullan?labilecek bir gerginlik ve anla?mazl?k giderme mekanizmas? bulunmaktad?r:

• Tart??ma sayfalar? - bir madde veya ilkenin i?eri?ini tart??mak i?in genellikle ilk kullanabilece?iniz y?ntem ilgili maddenin üstündeki tart??ma dü?mesini t?klamakt?r.
• Vikipedi:Vandalizm - vandalizmi bildirmek (vandalizmi rapor edebilece?iniz gibi kendiniz de sald?r?y? geri alabilirsiniz).
• Anla?mazl?klar?n giderilmesi - maddenin tart??ma sayfas?nda ??zülemeyen anla?mazl?klar i?in.
• K?y ?e?mesi - Vikipedi tart??ma b?lümü, topluluk portal?n?n bir par?as?.

Ayr?ca bkz:

• Hata izleyicisi, Vikipedi veya Vikipedi'yi ?al??t?ran MediaWiki yaz?l?m? hakk?nda sorun bildirmek i?in
• K?y ?e?mesi: istekler sayfas? politikalar d???ndaki istekler i?in
• Vikipedi:Dan??ma masas? - E?er di?er sayfalar soru(nu)nuzu ??zemezse Vikipedi'nin genel yard?m masas?

Madde istekleri

Kullan?c?lar?n, belirli bir konunun ara?t?r?l?p yaz?m?n? sa?layabilece?i sayfa:

• Vikipedi:Madde istekleri - bir maddenin gelecekte yaz?lmas? i?in madde iste?inde bulunma sayfas?.

Bu sayfay? ?zgürce kullanabilmenize ra?men, Vikipedi'nin yap?s? gere?i, ?ncelikle ??renmek istedi?iniz ?eyi Vikipedi'de araman?z, e?er bulamazsan?z ara?t?r?p eklemeniz tavsiye edilir. B?ylelikle ara?t?rman?zdan hem siz hem de di?er kullan?c?lar yararlanabilecektir.

Topluluk tart??malar?

Bir madde i?eri?i veya edit?r davran???yla ilgili olmayan tart??malar (haberler, duyurular, y?netmelikle ilgili, teknik konulardaki ve di?er ?zelle?mi? dan??ma masas?, Vikipedi:Bilge gibi sayfalar hakk?ndaki tart??malar) i?in K?y ?e?mesini kullanabilirsiniz.

Vikipedi'nin di?er genel tart??malar? i?in topluluk portalini kullanabilirsiniz.

Vikipedistlere ula?mak

E?er daha fazla bilgiye ihtiyac?n?z varsa, ilk gidebilece?iniz yer Yard?m:??indekiler'dir. Vikipedistlerle ba?lant? kurmak i?in ilgili Vikipedistin mesaj sayfas?na (tart??ma sayfas?n?n yerini al?r) mesaj b?rakabilirsiniz. (?lkeler ve projeyle ilgili ?evrimi?i sorular i?in standart yer k?y ?e?mesidir.) Vikipedistlerle ileti?im kurman?n di?er yollar?ysa Vikipedi e-posta listeleri ve IRC kanal?d?r.

Ayn? zamanda ?e?itli Vikipedi projelerini koordine etmeye yarayan, ilke ve y?nergelerin tart???ld???, hata ve isteklerin belirtildi?i ve daha ?ok geli?mi? kullan?c?lara hitap eden Meta-Viki vard?r.

D?? ba?lant?lar

• Facebook'ta Vikipedi
• Twitter'da Vikipedi
• Instagram'da Vikipedi