《一线》 20180324 “失败者联盟”的覆灭（下）

Pekin 北京 Běijīng
Do?rudan y?netilen ?ehir
Pekin Belediyesi ? 北京市
Saat y?nünde: Pekin Merkezi ?? Alan? manzaras?, Badaling, Yasak ?ehir'deki Yüce Uyum Kona??, Tiananmen Kap?s?, Büyük Halk Salonu (sol) ile Ulusal G?steri Sanatlar? Merkezi (sa?) gece g?rünümleri, Pekin Ulusal Stadyumu gece g?rünümü, Cennet Tap?na??, Jianwai SOHO ile CCTV Genel Merkezi
Pekin Belediyesi'nin ?in anakaras?ndaki konumu
ülke	?in
Do?rudan y?netilen belediye	Pekin
Kurulu? tarihi	M? 473
?dare
? Tür	Belediye
? ?KP parti sekreteri	Liu Qi
? Belediye ba?kan?	Guo Jinlong (?KP)
Yüz?l?ümü
? Toplam	16,410.5 km2
Rak?m	43 m
Nüfus  (2020)
? Toplam	21.893.095
? Yo?unluk	1300/km2
Zaman dilimi	UTC+08.00 (?SZ)
Posta kodu	100000 - 102629
Alan kodu	10
Resm? site beijing.gov.cn

Pekin veya Beijing (?ince: 北京; pinyin: Běijīng; Putonghua telaffuzu:

Pekin bir küresel kent ve kültür, diplomasi, siyaset, ticaret, ekonomi, e?itim, bilim ve teknoloji alanlar?nda Dünya'n?n en ?nde gelen merkezlerinden biridir. Bir megakent olan Pekin, kentsel nüfus a??s?ndan ?anghay'dan sonra ?in'in en büyük ikinci ?ehridir ve ülkenin kültürel, e?itim ve siyas? merkezidir. ?in'deki en büyük devlet ?irketlerinin genel merkezlerinin ?o?una ev sahipli?i yapman?n yan? s?ra en yüksek say?da Fortune Global 500 ?irketine ve Dünya'n?n en büyük d?rt finansal kurumunu da bar?nd?rmaktad?r. ?ehirde en ?ok say?da milyarderin ya?amas?yla Pekin "milyarder ba?kenti" olarak nitelendirilmi?tir. Ayr?ca karayol, otoyol, konvansiyonel ve yüksek h?zl? demiryolu a?lar?n?n ?nemli bir merkezidir. Pekin Ba?kent Uluslararas? Havaliman?, 2010 y?l?ndan beri yolcu trafi?i a??s?ndan Dünya'n?n en i?lek ikinci havaliman? konumunda bulunmu?tur, ve Pekin metrosu Dünya'n?n hem en i?lek hem de en uzun metro a?lar?n aras?ndad?r. ?ehrin ikinci uluslararas? havaliman? olan Pekin Daxing Uluslararas? Havaliman?, Dünya'n?n en büyük tek yap?l? havaliman? terminalidir.

Dünya'n?n en eski ?ehirlerinden biri olan Pekin'in ü? biny?l ?ncesine dayanan zengin bir tarihi ve hem modern hem de geleneksel tarzlar?n bir araya getirildi?i mimarisi vard?r. ?in'in D?rt Büyük Kadim Ba?kenti'nin sonuncusu olarak, son sekiz yüzy?l?n ?o?u boyunca ülkenin siyas? merkezi olarak i?lev g?stermi?tir ve MS ikinci yüzy?l?n büyük bir k?sm? boyunca Dünya'n?n en kalabal?k ?ehriydi. ü? taraf?nda da?lar taraf?ndan ?evrelenmesi ve ?ehrin hem i?i hem de d???nda surlar?n kurulmas?yla Pekin'in bir?ok stratejik avantaj? var, dolay?s?yla ?in'in tarih? imparatorluk ba?kenti olarak se?ildi ve ?in imparatorunun ikametgah? olarak geli?tirildi. Lüks saraylar?, tap?naklar?, parklar?, bah?eleri, mezarlar?, surlar? ve kap?lar? i?in tan?n?r. Pekin'de yedi tane UNESCO Dünya Miras? bulunmaktad?r: bunlar Yasak ?ehir, Cennet Tap?na??, Yazl?k Saray, Ming Mezarlar?, Zhoukoudian ve ?in Seddi ile Büyük ?in Kanal?'n?n baz? k?s?mlar?d?r. Bunlar?n her biri yüksek say?da turist ?ekmektedir. ?ehrin geleneksel konut tarz? olan siheyuan ve bu siheyuanlar?n aras?nda ge?en dar "hutong" sokaklar?, kendileri ?nemli turistik mekanlard?r ve Pekin ?ehri i?inde s?k rastlan?rlar.

Pekin'de 91 tane üniversite var; bunlar?n bir?o?u, hem Asya-Pasifik s?ralamalar? hem de küresel s?ralamalarda sürekli en iyi üniversitelerin aras?nda yer al?r. Pekin'de bulunan Tsinghua ve Pekin üniversiteleri, Asya-Pasifik ülkeleri ve geli?mekte olan ülkelerdeki en iyi üniversitelerdir. Pekin Merkezi ?? Alan?, Pekin'in ekonomik geni?lemenin merkezidir ve in?as? devam etmekte olan veya son zamanlarda tamamlanm?? ?ok say?da g?kdelen i?ermektedir. Zhongguancun bilim park?, bilim ve teknoloji inovasyonu ve giri?imcili?i konular?nda Dünya'n?n ?nde gelen merkezlerinden biridir. Nature Index s?ralamalar?na g?re Pekin ?ehri, 2016 y?l?ndan beri bilimsel ara?t?rmada Dünya birincisidir. üstelik, ba?ta 2008 Yaz Olimpiyatlar? ve 2008 Yaz Paralimpik Oyunlar? olmak üzere, Pekin ?ok say?da ulusal ve uluslararas? spor etkinli?ine ev sahipli?i yapm??t?r. Gelecekte Pekin, hem Yaz hem de K?? Olimpiyatlar?'na ve hem Yaz hem de K?? Paralimpik Oyunlar?'na ev sahipli?i yapm?? ilk ?ehir olacakt?r. Pekin ayr?ca 172 yabanc? büyükel?ili?e ev sahipli?i yapman?n yan? s?ra Asya Altyap? Yat?r?m Bankas?, ?anghay ??birli?i ?rgütü ve ?pek Yolu Fonu genel merkezlerine de ev sahipli?i yapar.

Beijing kelimesinin anlam?

"Beijing", bir?ok Uzak Asya ülkesindeki isimlendirme gelene?ine benzer ?ekilde "kuzey ba?kenti" anlam?na gelir. Buna benzer isme sahip di?er kentler aras?nda ?in'de "güney ba?kenti" anlam?na gelen Nankin; "do?u ba?kenti" anlam?na gelen Japonya'daki Tokyo, Vietnam'daki Hanoi'nin eski ad? ??ng Kinh; "ba?kent" anlam?na gelen Japonya'daki Kyoto ve Güney Kore'deki Seul'un eski ad? Gyeongseong yer al?r.

Tarih

Sava?an Krall?klar Zaman?nda (M? 4.-3. yüzy?l) Ci ad?yla, Yenler'in ba?l?ca kentiydi. ?u Huangdi zaman?nda y?k?ld? (M? 226). Han Hanedan? d?neminde Yen ad?yla yeniden kuruldu. Kuzey ?in'in geri kalan b?lümü gibi MS 4.-6. yüzy?l aras?nda bozk?r halklar? taraf?ndan i?gal edildi ve Mujonglar'?n ba?kenti haline geldi (350-357). Sueiler (581-618) ve Tanglar (618-907) d?neminde Kuzey ?in'in, Mo?ollar'dan daha tehlikeli hale gelen Kuzeydo?u Halklar?na kar?? ba?l?ca kalesiyidi. ?inli aile Hou ?in'in ?itanlar'a b?rakt??? (936) kenti ?itanlar 938'de Güney'in ba?kenti yapt?lar (Nancing). Kenti 1122'de Cur?enler i?gal ettiler, Songlar'a b?rakt?lar (1123), yeniden ald?lar (1125) ve 1153'te Merkez'in ba?kenti ve ba?l?ca ikametgahlar? haline getirdiler.

Cengiz Han'?n Mo?ollar? kenti 1215'te alarak y?kt?lar. 1260'ta Kubilay Han b?lgeye yerle?ti ve kentin kuzeydo?usunda yeni bir kent kurdurdu (1264-67); Tai du (?ince, "Büyük Ba?kent") ya da Hanbal?k ("Han kenti"). ?in'in merkezi olan bu kent Marco Polo'nun büyük hanla g?rü?tü?ü ve an?lar?nda Cambaluc ad?n? verdi?i kenttir. Pekin'i büyük kanala ba?layan (13. yüzy?l sonu) bir kanal, ba?kente Yangzi yoluyla pirin? getirilmesini sa?l?yordu. Nancing'i ba?kent yapan (1368-1416'ya do?ru) ilk Ming ?mparatoru Pekin'e Beiping ("Kuzey Ba?kenti") ad?n? verdi. ü?üncü Ming ?mparatoru Yongl? (1403-1424) bu kente yerle?erek ad?n? Beijing'e ?evirdi ve Yasak Kent ile G?kyüzü Tap?na??'n? kurdu. Cia?ing, bunlara Tar?m Tap?na??'n? yapt?rd? ve kenti yeniden ba?kent durumuna getirdi. Kent 1928'e kadar ba?kent olarak kald?. Man?ular'?n zaferinden k?sa süre ?nce yak?lan (1644) Pekin geleneksel ?l?ülere g?re yeniden kuruldu ve yeni hanedan taraf?ndan güzelle?tirildi (G?ksel Bar?? Kap?s?, Yüce Uyum Saray?, kentin kuzeybat?s?nda yazl?k saray). 17. ve 18. yüzy?llarda Kang?i (1662-1722) ve ?ienlong (1736-1796) d?nemlerinde, güneybat? kesiminde misyonerler (?zellikle Cizvitler) ve Avrupal? teknisyenler ya??yordu.

1860'ta, II. Afyon Sava?? s?ras?nda Frans?z-Britanya seferinde yaz saray?n?n yanmas?ndan sonra Pekin'deki yabanc? temsilcilerin oturdu?u ayr?cal?kl? bir semt kuruldu. Bu temsilciliklere Boxerlar?n silahl? sald?r?s? (Haziran 1900), kente, 1901'de uluslararas? bir garnizon yerle?tirilmesine yol a?t?. ?mparatorlu?un y?k?lmas?ndan (1912) sonra "Sava? A?alar?"n?n eline ge?en Pekin'i Kuomintang??lar i?gal ettiler (1928) ve yeniden Beiping diye adland?rd?lar (ba?kent Nancing'e nakledilmi?ti). Japonlar?'?n ele ge?irdi?i (Temmuz 1937) kent, 1945'e kadar onlar?n destekledi?i bir hük?met taraf?ndan y?netildi. Ocak 1949'da komünistler taraf?ndan yeniden ele ge?irildi. 1 Ekim 1949'da da Tiananmen'de Mao Zedong taraf?ndan ?in Halk Cumhuriyeti'nin kurulu?u ilan edildi, ayn? zamanda eski ad?n? ald? ve yeniden ba?kent oldu.

Pekin'de düzenlenen 2008 Yaz Olimpiyatlar? A??l?? T?reni

1950'lerde eski ?ehrin d???na do?ru büyümeye ba?layan ?ehir, kuzeyde konut alanlar?, bat?da da a??r sanayi yerle?meleriyle ?evrelendi. 1960'larda metro ve ?kinci ?evre Yolu in?aatlar? i?in ?ehir surlar?n?n bir k?sm? y?k?ld?. Kültür Devrimi s?ras?nda, 18 A?ustos 1966 günü ise Pekin'de, Mao'nun ba?kanl?k etti?i ve bir milyon ki?inin kat?ld??? bir a??k hava toplant?s? yap?ld?. Nisan 1976'da, D?rtlü ?ete ve Kültür Devrimi'ne kar?? Tiananmen Meydan?'nda toplanan geni? bir halk toplulu?u zorla da??t?ld?. Ayn? y?l?n ekim ay?nda D?rtlü ?ete tutukland? ve Kültür Devrimi sona erdirildi.

1980'lerde Pekin'in kentsel alan?, yap?m? 1981'de tamamlanan ?kinci ?evre Yolu ve arkas?ndan onun in?aat?n? takip eden ?evreyollar? sayesinde büyüme g?sterdi. Bu d?nemden 2000'li y?llar?n ortalar?na kadar ?ehir eski ?ehrin yakla??k 1,5 kat? büyüdü. Wangfujing ve Xidan g?zal?c? olarak geli?en ticaret b?lgeleri olurken, Zhongguancun, ?in'in elektronik merkezi oldu.

Ancak bu geli?menin faturas? olarak Pekin, yo?un trafik, dü?ük hava kalitesi, tarihi semtlerin yok olmas? ve ülkenin daha az geli?mi? b?lgelerinden gelen g?? dalgas?yla kar?? kar??ya kald?. Nisan-Haziran 1989'da, Tiananmen Meydan?'nda ??rencilerin, ayd?nlar?n ve i??ilerin ?nderli?inde ger?ekle?en g?sterilerin ve bu g?sterilmesin bast?r?lmas? gibi yak?n ?in tarihindeki olaylara da evsahipli?i yapan Pekin, dünyan?n en büyük spor organizasyonu olan 2008 Yaz Olimpiyatlar?'na da evsahipli?i yapt?.

Co?rafya

Pekin metropoliten alan? ve onu ?evreleyen koyu kahverengi renkteki da?lar?n uydu foto?raf?

Pekin'in kurulu oldu?u 30–40 m yüksekli?indeki düzlü?ün kuzey kenar?n? Mo?olistan Platosu, kuzeydo?u kenar?n? ise Yan Da?lar? olu?turur. Jeologlar?n "Pekin Koyu" ad?n? verdi?i ?ukur alan kenti kuzeydo?udan güneybat?ya do?ru ku?at?r, güney ve do?uda da as?l büyük ovaya a??l?r.

?nemli da? ge?itlerinin güneydeki kesi?me noktas?nda yer alan Pekin, Kuzey ?in Ovas?n? kuzeydeki s?rada?, ova ve platolara ba?layan ula??m hatt? üzerinde do?al bir ge?it konumundad?r. Bu stratejik ?neminden dolay? 700 y?l? a?k?n bir süre genil Orta Asya hinterland?na a??lan kervan yollar?n?n ba?lang?? noktas? olmu?tur.

?klim

Pekin'de, ?l?man ku?akta g?rülen karasal bir muson iklimi hüküm sürer. K??lar, Mo?olistan Platosu'ndan gelen Sibirya hava kütlelerinin etkisiyle uzun, so?uk ve kurak ge?er. En so?uk ay olan ocakta ortalama s?cakl?k -4 °C'yi bulur. Yaz aylar?nda genellikle güneybat?dan Kuzey ?in'e giren s?cak ve nemli hava ya???lara yol a?ar. Y?ll?k ya??? miktar?n?n (635 mm) büyük b?lümü bu mevsimde dü?er. Temmuz ortalama 26 °C ile en s?cak ayd?r.

Pekin iklimi
Aylar	Oca	?ub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	A?u	Eyl	Eki	Kas	Ara
En yüksek s?cakl?k (°C)	14,3	19,8	29,5	33,5	41,1	40,6	41,9	38,3	35,0	31,0	23,3	19,5
Ortalama en yüksek s?cakl?k (°C)	2,1	5,8	12,6	20,7	26,9	30,5	31,5	30,5	26,2	19,4	10,3	3,8
Ortalama s?cakl?k (°C)	?2,9	0,4	7,0	14,9	21,0	25,0	26,9	25,8	20,8	13,8	5,1	?0,9
Ortalama en dü?ük s?cakl?k (°C)	?7,1	?4,3	1,6	8,9	14,9	19,8	22,7	21,7	16,0	8,8	0,6	?4,9
En dü?ük s?cakl?k (°C)	?22,8	?27,4	?15	?3,2	2,5	9,8	15,3	11,4	3,7	?3,5	?12,3	?18,3
Ortalama ya??? (mm)	2,7	5,0	10,2	23,1	39,0	76,7	168,8	120,2	57,4	24,1	13,1	2,4
Kaynak: China Meteorological Administration

Y?netim

Pekin Belediyesi, Tientsin Belediyesiyle s?n?rda? oldu?u iki nokta d???nda, Hebei y?netim b?lgesiyle ?evrilidir. Pekin kenti ve ?evresinin dev bir metropoliten alan olarak düzenlenmesinin ge?mi?i 15. yüzy?l ba?lar?na de?in uzan?r.

Bununla birlikte kentsel i?levler a??s?ndan birbirini ?evreleyen e?merkezli ü? ku?a?a ayr?labilir. Surlarla ?evrili eski kent merkezini i?ine alan birinci ku?akta eski saraylar, resmi binalar, al??veri? merkezleri ve eski konut alanlar? yer al?r. Yak?n banliy?lerden olu?an ikinci ku?akta yeni fabrikalar, okullar, resmi binalar vard?r. Bu ku?a??n s?n?r?nda tar?m alanlar?n?n olu?turdu?u dar bir ?erit bulunur. En d??taki banliy?leri kapsayan ü?üncü ku?ak belediye alan?n?n en büyük b?lümünü i?ine al?r ve ilk iki ku?aktaki kentsel nüfusa kaynak sa?layan bir ekonomik dayanak i?levi g?rür.

?dari yap?lanma

Pekin do?rudan y?netilen ?ehrinin kapsad??? alan toplam 16 farkl? semte b?lünür:

Pekin ?ehri'nin ?dari B?lümleri
1 2 Chaoyang Fengtai 3 Haidian Mentougou Fangshan Tongzhou Shunyi Changping Daxing Huairou Pinggu Miyun Yanqing 1. Dongcheng 2. Xicheng 3. Shijingshan
B?lüm kodu	?sim	?ince Pinyin	Alan (km2)	Nüfus (2020 Nüfus Say?m?)	Merkez	Belde düzeyi b?lümler
						Bucaklar (街道 jiēdào)	Kasabalar (镇 zhèn)	Beldeler (乡 xiāng)	Etnik beldeler (民族乡 mínzú xiāng)
110000	Pekin ?ehri	北京市 Běijīng Shì	16.406,16	21.893.095	Tongzhou Semti	160	143	31	5
- Semtler -
110101	Dongcheng Semti	东城区 Dōngchéng Qū	41,82	708.829	Jingshan Buca??	17
110102	Xicheng Semti	西城区 Xīchéng Qū	50,33	1.106.214	Jinrong Jie Buca??	15
110105	Chaoyang Semti	朝阳区 Cháoyáng Qū	454,78	3.452.460	Chaowai Buca??	24		18	1
110106	Fengtai Semti	丰台区 Fēngtái Qū	305,53	2.019.764	Fengtai Buca??	24	2
110107	Shijingshan Semti	石景山区 Shíjǐngshān Qū	84,38	567.851	Lugu Buca??	9
110108	Haidian Semti	海淀区 Hǎidiàn Qū	430,77	3.133.469	Haidian Buca??	22	7
110109	Mentougou Semti	门头沟区 Méntóugōu Qū	1.447,85	392.606	Dayu Buca??	4	9
110111	Fangshan Semti	房山区 Fángshān Qū	1.994,73	1.312.778	Gongchen Buca??	8	14	6
110112	Tongzhou Semti	通州区 Tōngzhōu Qū	905,79	1.840.295	Beiyuan Buca??	6	10		1
110113	Shunyi Semti	顺义区 Shùnyì Qū	1.019,51	1.324.044	Shengli Buca??	6	19
110114	Changping Semti	昌平区 Chāngpíng Qū	1.342,47	2.269.487	Chengbei Buca??	8	14
110115	Daxing Semti	大兴区 Dàxīng Qū	1.036,34	1.993.591	Xingfeng Buca??	8	14
110116	Huairou Semti	怀柔区 Huáiróu Qū	2.122,82	441.040	Longshan Buca??	2	12		2
110117	Pinggu Semti	平谷区 Pínggǔ Qū	948,24	457.313	Binhe Buca??	2	14	2
110118	Miyun Semti	密云区 Mìyún Qū	2.225,92	527.683	Gulou Buca??	2	17		1
110119	Yanqing Semti	延庆区 Yánqìng Qū	1.994,88	345.671	Rulin Buca??	3	11	4

Ekonomi

Pekin'in finans merkezi

K?ta ?ini'nin ilk sanayi sonras? kenti olan Pekin, hizmet sekt?rünün (ü?üncül sekt?r) gayri safi yurt i?i has?las?ndaki (GSY?H) yüksek pay?yla ?in'in en geli?mi? kentlerinden biridir. Fortune Global 500 listesi'ndeki 41 ?irkete evsahipli?i yapan Pekin, bu listede Tokyo'nun arkas?ndan ikinci s?radad?r. Ayr?ca en büyük ?in ?irketlerinin 100'den fazlas? Pekin'de yer al?r.

Finans en ?nemli endüstrilerden biridir. 2007 sonu itibar?yla Pekin'de bulunan 751 finans kurulu?u, tüm ülkenin finans gelirinin %11,6's?na (ayn? zamanda ?ehir GSY?H's?n?n %13,8'i) denk gelen, 128,6 milyar RMB gelir yaratt?. 2010 y?l?nda Pekin'in nominal GSY?H's? 1,37 milyar RMB'ye ula?arak, bir ?nceki y?la oranla yakla??k %10'luk art?? g?sterdi. 2009 y?l?nda, Pekin'in birincil (tar?m, madencilik), ikincil (in?aat, imalat) ve ü?üncül (hizmet) sekt?rleri s?ras?yla 11,83 milyar RMB, 274,31 milyar RMB ve 900,45 milyar RMB de?ere ula?t?. Ki?i ba??na dü?en kentsel harcanabilir gelir, bir ?nceki y?la g?re %8,1'lik reel art?? g?stererek 26.738 yuan oldu. 2005 y?l?nda Pekin'in kentli ve k?rsal sakinlerinin Engel Katsay?s? 2000 y?l?na g?re s?ras?yla %4,5'luk gerilemeyle 31,8 ve %3,9'luk gerilemeyle 32,8'e ula?t?.

Son y?llarda gayri menkul ve otomotiv sekt?rlerindeki h?zl? büyüme devam etmektedir.

Eski yap?lar

Yasak ?ehir

As?l Pekin kenti temelde surlarla ?evrili iki kentten olu?ur: Kuzeydeki ?? Kent (Kabaca Dadu) adl? Mo?ol kentinin bulundu?u yeri kaplayan "Tatar Kenti" ile güneydeki D?? Kent (Ming Hanedan? d?neminde in?a edilen "?in Kenti"). ?? Kent s?n?rlar? i?inde kalan eski ?mparatorluk Kenti'nin bir par?as? olan "Yasak Kent"te ?mparatorluk Saray? yer al?r.

?? Kent'in düz bir kuzey-güney ?izgisi üzerinde kurulu olan simetrik ve dikd?rtgen plan?, son derece ilgin?tir. Bütün kent surlar?, ?nemli kent kap?lar?, ba?l?ca cadde ve sokaklar, dinsel yap?lar ve günlük al??veri? merkezleri bu merkezi eksene uygun olarak düzenlenmi?tir. Pekin'in plan?ndaki düzen ve uyum dünyada pek az kentte bulunur. Pekin'in bir ba?ka ?zelli?i ye?il alanlar?n ve parklar?n son derece geni? bir yer tutmas?d?r.

?in'in mimari miras?n? en iyi yans?tan Pekin'in baz? kesimlerinin modernle?tirilmi? olmas?na kar??n, geleneksel yerlerin korunmas? i?in yüzy?llard?r büyük bir ?zen g?sterilmi?tir. 1949'dan bu yana kentin g?rünümünde meydana gelen en büyük de?i?iklik, eski surlar?n d???nda kalan sokaklar?n uzat?lmas?d?r.

Pekin'deki tarihsel ve dinsel yap?lar?n ba??nda gelen Tiantan (Cennet Tap?na??), Cennet'in küre, Yer'in ise kare bi?iminde oldu?una ili?kin, k?kleri ?ok eskiye uzanan inanc? somutla?t?ran ola?and??? geometrik plan?yla, ?in mimarisinin en yetkin ?rneklerinden biri olarak e?siz bir güzelliktedir. Qi Nian Dian (Bereketli Hasat ??in Dua Binas?), Huang Qiong Yu (?mparatorluk Cennet Tonozu) ve Huan Chui Tan (Dairesel Tepe Suna??) bu yap? i?inde yer al?r.

?teki ?nemli binalardan biri de kent ekseninin do?u yakas?ndaki ?mparatorluk Atalar? Tap?na??'d?r (bugün Halk Kültür Park?). Bat?daki Yer ve Hasat Suna?? (bugün Zhong Shan Park?) bu binay? dengeler. Kent merkezinde 1949'dan sonra in?a edilen yap?lardan biri olan, iki bloktan olu?an Büyük Halk Binas?'d?r. En yüksek devlet organ? Ulusal Halk Kongresi'nin oturumlar? bu binan?n büyük toplant? salonunda yap?l?r.

Galeri

• 
  G?kyüzü (Cennet) Tap?na??
• 
  Tar?m Tap?na??
• 
  Bereketli Hasat ??in Dua Binas?
• 
  Konfü?yüs Tap?na??
• 
  Beihai Park?

Demografi

Pekin, ?ong?ing ve ?anghay'dan sonra ?in'deki ü?üncü büyük belediyedir. 2010 itibar?yla Pekin'in daimi ve ge?ici ikamet edenlerle beraber toplam nüfusu 19.612.368'dir. Bu istatistik ayn? zamanda kentin nüfusunda son on y?ldaki %44'lük art??a i?aret eder.

Etnik da??l?m

Pekin nüfusunun büyük k?sm?n? Han ?inlileri olu?turur. Man?ular, Huiler, Mo?ollar, Koreliler ve Tujialar di?er etnik az?nl?klard?r.

2000 nüfus say?m?na g?re Pekin'deki etnik gruplar
Etnik grup	Nüfus	Yüzde oran?
Han	12.983.696	%95,69
Man?u	250.286	%1,84
Hui	235.837	%1,74
Mo?ol	37.464	%0,28
Koreli	20.369	%0,15
Tujia	8372	%0,062
Zhuang	7322	%0,054
Miao	5291	%0,039
Uygur	3129	%0,023
Tibetli	2920	%0,022

Diller

Pekin ?ehri'nin yerlileri Beifanghua'n?n Pekin leh?esini (?ince: 北京话; pinyin: Běijīnghuà) konu?urlar. Bu leh?e, ?in anakaras? ve Tayvan'da kullan?lan standart konu?ma dili ve Singapur'un d?rt resm? dilinden biri olan Putonghua'n?n temelini olu?turur. Pekin'i ?evreleyen Hebei Eyaleti'nde konu?ulan Jilu leh?esi, Pekin Büyük?ehir Belediyesi'nin k?rsal alanlar?nda ya?ayan baz? yerliler taraf?ndan da konu?ulur. Tüm bunlar?n d???nda, Ethnologue'a g?re, Pekin'de Jin ?incesi, Korece ve Man?uca dillerini konu?an topluluklar da ya?amaktad?r.

E?itim

Ayr?ca bak?n?z: Pekin'deki yüksek??retim kurulu?lar? listesi

Pekin'in bir yüksek??retim olma ?zelli?i 1949'dan sonra daha da peki?mi?tir. ünlü Pekin (1898) ve Tsinghua üniversitelerinin ?evresinde geli?mi? olan bilim ve e?itim merkezleri semtinde ideolojik e?itim, müzik, t?p ve teknik alanlarla ilgili ?e?itli uzmanl?k kurumlar? da yer al?r. ?in'in en ?nde gelen ara?t?rma kurumu ?in Bilimler Akademisi (Academia Sinica) de buradad?r.

Kültür

Birka? yüzy?ldan beri ?in'in kültür merkezi olan Pekin, ülkenin en se?kin kültür kurumlar? olan bir dizi kütüphane, müze ve tiyatroyu bar?nd?r?r. Bu kurumlar?n ba??nda imparatorluk koleksiyonlar?n? i?eren Pekin Kütüphanesi, Pekin ?mparatorluk Müzesi ve ?in Tarih Müzesi gelir. Pekin ayn? zamanda ?in'in ?nde gelen yay?mc?l?k ve kitle ileti?im ara?lar? merkezidir.

Pekin Hayvanat Bah?esi, ?in dev pandas? gibi farkl? k?talardan nadir hayvanlara ev sahipli?i yapan zoolojik bir ara?t?rma merkezidir.

Spor

Pekin Ulusal Kapal? Stadyumu

Etkinlikler

Pekin, aralar?ndan 2008 Yaz Olimpiyatlar? ve Paralimpik Oyunlar?n?n da oldu?u pek ?ok spor etkinli?ine evsahipli?i yapm??t?r. 1990 Asya Oyunlar? ile 2001 Yaz üniversite Oyunlar? yak?n zamanda Pekin'de ger?ekle?tirilmi? di?er ?ok sporlu etkinliklerdendir. Di?er organizasyonlar aras?nda Pekin Maratonu (1981'den beri her y?l), ?in A??k Tenis Turnuvas? (2004'ten beri her y?l), ISU Artistik Buz Pateni Büyük ?dülü, Snooker'da ?in A??k (2005'ten beri her y?l), Uluslararas? Bisiklet Birli?i Pekin Turu (2011'den beri) yer al?r. 2015 Dünya Atletizm ?ampiyonas? Pekin'de ger?ekle?tirilecektir.

Mekanlar

Tamam? kent merkezinin kuzeyindeki Olimpik Ye?il adl? spor kompleksinin i?indeki baz? ?nemli spor tesisleri "Ku? Yuvas?" olarak bilinen Pekin Ulusal Stadyumu, Pekin Ulusal Su Sporlar? Merkezi (Su Küpü), Pekin Ulusal Kapal? Stadyumu'dur. ?ehir merkezinin bat? kesiminde yer alan Wukesong Kültür ve Spor Merkezi ile ???iler Stadyumu di?er tesislerdir.

Ayr?ca bak?n?z: Liuzhou Spor Merkezi ve Pekin Fengtai Stadyumu

Ula??m

Pekin Tren ?stasyonu

Pekin, ?in Demiryolu Sistemi'nin merkezlerinden biridir. Geleneksel dokuz demiryolu hatt? ?ehirden yay?l?r; ?anghay (Jinghu Hatt?), Guangzhou (Jingguang Hatt?), Kowloon (Jingjiu Hatt?), Harbin (Jingha Hatt?), Baotou (Jingbao Hatt?), Qinhuangdao (Jingqin Hatt?), Chengde (Jingcheng Hatt?), Tongliao, ?? Mo?olistan (Jingtong Hatt?) ve Yuanping, Shanxi (Jingyuan Hatt?). Ayr?ca Moskova (Rusya), Pyongyang (Kuzey Kore), Ulan Bator (Mo?olistan) ve Hanoi (Vietnam) gibi yabanc? ba?kentlere ekspres tren seferleriyle ba?lan?r. Bunlara ek olarak Pekin iki yüksek h?zl? demiryolu hatt?na sahiptir; 2011'de a??lan Pekin - ?anghay yüksek h?zl? demiryolu ile 2008'de hizmete giren Pekin - Tientsin yüksek h?zl? demiryolu.

Pekin Merkez Gar? 1959'da a??lm??t?r; Bat? Gar? 1996'da, yüksek h?zl? tren seferlerinin yap?ld??? Güney Gar? ise 2008'de yenilerek hizmete girmi?tir.

Ulusal ba?lant? yollar? a??n?n bir par?as? olan Pekin'den ??kan bir düzine kadar otoyol ülkenin ?e?itli yerlerine uzan?r. Pekin'in ?ehir i?i ula??m?, Yasak Kent'i merkez alan be? ?evre yoluna ba?l?d?r. 2010 y?l? itibar?yla ?ehirde kay?tl? olarak 4 milyon otomobil bulunmaktad?r. 2010 y?l?nda haftada ortalama 15.500 arac?n trafi?e kat?l??? Pekin'de, 2010 sonu itibar?yla 5 milyon otomobilin oldu?u tahmin dilmektedir.

Kentin ana havaliman? olan Pekin Ba?kent Uluslararas? Havaliman? kent merkezinin yakla??k 20 km kuzeydo?usundad?r. Ba?kent Uluslararas? Havaliman? yolcu trafi?i olarak dünyan?n en yo?un ikinci havaliman?d?r. 2008 Yaz Olimpiyatlar? i?in yap?lan geni?letme ?al??malar?yla ü? ayr? terminale ula?an havaalan?n?n, 3. Terminali dünyadaki en büyüklerinden biridir. Pekin'e yap?lan d?? hat u?u?lar?n?n tamam? ile i? hat u?u?lar?n?n büyük k?sm? buradan ger?ekle?ir. Air China'n?n merkezi olan Ba?kent Uluslararas? Havaliman?, China Southern ve Hainan Airlines'?n bir merkezidir.

Uluslararas? ili?kiler

?in, 2019 y?l? itibar?yla Dünya'n?n en büyük diplomatik a??na sahiptir, ve ba?kent Pekin'de olduk?a büyük bir diplomatik toplulu?a ev sahipli?i yap?lmaktad?r. Bu topluluk halihaz?rda 172 büyükel?ilik, 1 konsolosluk, 3 temsilci ofisi ve Hong Kong ve Makao ticaret bürolar?ndan olu?maktad?r.

Pekin ayr?ca a?a??daki ?ehirler ve b?lgelerle karde? ?ehir anla?malar?na girmi?tir:

• Tokyo, Japonya – 1979
• Belgrad, S?rbistan – 1980
• New York, Amerika Birle?ik Devletleri – 1980
• Lima, Peru – 1983
• Washington, DC, Amerika Birle?ik Devletleri – 1984
• Madrid, ?spanya – 1985
• Rio de Janeiro, Brezilya – 1986
• ?le-de-France, Fransa – 1987
• K?ln, Almanya – 1987
• Ankara, Türkiye – 1990
• Kahire, M?s?r – 1990
• Cakarta, Endonezya – 1992
• ?slamabad, Pakistan – 1992
• Bangkok, Tayland – 1993
• Buenos Aires, Arjantin – 1993
• Kiev, Ukrayna – 1993
• Seul, Güney Kore – 1993
• Amsterdam, Hollanda – 1994
• Berlin, Almanya – 1994
• Brüksel, Bel?ika – 1994
• Hanoi, Vietnam – 1994
• Moskova, Rusya – 1995
• Paris, Fransa – 1997
• Gauteng, Güney Afrika – 1998
• Roma, ?talya – 1998
• Ottava, Kanada – 1999
• Avustralya Ba?kent B?lgesi, Avustralya – 2000
• Atina, Yunanistan – 2005
• Budape?te, Macaristan – 2005
• Bükre?, Romanya – 2005
• Havana, Küba – 2005
• Madrid Toplulu?u, ?spanya – 2005
• Manila, Filipinler – 2005
• Addis Ababa, Etiyopya – 2006
• Helsinki, Finlandiya – 2006
• Londra, Birle?ik Krall?k – 2006
• Astana, Kazakistan – 2006
• Tel Aviv, ?srail – 2006
• Wellington, Yeni Zelanda – 2006
• Lizbon, Portekiz – 2007
• Santiago, ?ili – 2007
• Doha, Katar – 2008
• Tiran, Arnavutluk – 2008
• Meksiko, Meksika – 2009
• San José, Kosta Rika – 2009
• Dublin, ?rlanda – 2011
• Kopenhag, Danimarka – 2012
• Yeni Güney Galler, Avustralya – 2012
• Delhi, Hindistan – 2013
• Tahran, ?ran – 2014
• Ulan Batur, Mo?olistan – 2014
• Viyentiyan, Laos – 2015
• Minsk, Belarus – 2016
• Riga, Letonya – 2017
• Punom Pen, Kambo?ya – 2018

Ayr?ca bak?n?z

Wikimedia Commons'ta Pekin ile ilgili ?oklu ortam belgeleri bulunur.

Wikimedia Commons'ta Pekin ile ilgili ?oklu ortam belgeleri bulunur

Referans ve kaynaklar

Bibliyografya

• Cotterell, Arthur. (2007). The Imperial Capitals of China - An Inside View of the Celestial Empire. Londra: Pimlico. s. 304. 9781845950095. 
• Elliott, Mark C. (2001). The Manchu Way: The Eight Banners and Ethnic Identity in Late Imperial China. Palo Alto, California, ABD: Stanford University Press. 0804746842. 18 ?ubat 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 22 Temmuz 2009. 
• Li, Lillian (2007). Beijing: From Imperial Capital to Olympic City. New York, New York, ABD: Palgrave Macmillan. 1403964734. 
• Cammelli, Stefano Storia di Pechino e di come divenne capitale della Cina, Bologna, Il Mulino, 2004. ISBN 978-88-15-09910-5
• Harper, Damian, Beijing: City Guide, 7th Edition, Oakland, California: Lonely Planet Publications, 2007.
• Harper, Damian, Beijing: City Guide 22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi., 6th Edition, Oakland, California: Lonely Planet Publications, 2005. ISBN 1-74059-782-6.
• MacKerras, Colin (1991). The Cambridge Handbook of Contemporary China. Cambridge, ?ngiltere, Birle?ik Krall?k: Cambridge University Press. 05213875. Eri?im tarihi: 22 Temmuz 2009. 

D?? ba?lant?lar

• Pekin Hükümet Web Sitesi 13 A?ustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi. (?ince) ve (?ngilizce)
• Economic profile for Beijing 26 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi. at HKTDC
• Hanbal?k 1, Prof.Dr.Ahmet Ta?a??l [1] 28 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi.
• Hanbal?k 2, Prof.Dr.Ahmet Ta?a??l [2] 10 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi.